Giải đáp vật lý 9: Tìm hiểu về đoạn mạch song song? Đặc điểm.
Ghi chú: Tài liệu trích dẫn
Điện và mạch điện là những điều chúng ta gặp phải rất nhiều trong cuộc sống hằng ngày. Vai trò của mạch điện trong cuộc sống đã trở nên vô cùng to lớn và không thể thiếu. Tuy nhiên, không phải ai trong số chúng ta cũng hiểu biết về các loại mạch điện cũng như cấu tạo. Kiến thức bộ môn vật lý 9 sẽ giúp các em giải đáp được điều này. Trong bài viết ngày hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về đoạn mạch song song và đặc điểm của nó nhé!
Mạch điện là gì?
Trước khi đến với các kiểu đoạn mạch và đặc điểm của nó, chúng ta cần phải có kiến thức tổng quát. Mạch điện là gì chính là một câu hỏi cơ bản chúng ta cần phải biết trong chủ đề này. Mạch điện được định nghĩa là tập hợp các linh kiện điện tử và phần tử điện được mắc trong một hệ thống dây dẫn điện. Hiểu một cách đơn giản, những thiết bị điện và linh kiện được mắc cùng dây dẫn sẽ tạo lên mạch điện. Tuy nhiên nếu để tìm hiểu sâu hơn về linh kiện và phần tử điện, các em sẽ gặp phải rất nhiều kiến thức cầu kì.
Đoạn mạch có acquy lắp song song các thiết bị điện
Các em chỉ cần tìm hiểu về mạch điện cơ bản trong chương trình vật lý lớp 9. Những thiết bị điện và linh kiện có mặt nhiều nhất trong bài tập của các em chính là bóng đèn, điện trở, nguồn điện và dây dẫn. Dựa trên các phần tử điện này, các em đã có thể lắp được được mạch điện cơ bản. Trong cuộc sống của chúng ta, các mạch điện có thể phức tạp hơn nhiều lần. Đoạn mạch song song cũng chỉ là một kiểu lắp mạch điện cơ bản chúng ta được tìm hiểu.
Ví dụ về mạch điện trong cuộc sống
Mạch điện trong cuộc sống thường ngày được sử dụng rất nhiều. Tuy nhiên về cấu tạo cũng như cách lắp thì chúng ta khó có thể nhìn thấy. Bởi các mạch điện thường được lắp ẩn bên trong thường nhà. Điều này khiến cho việc tìm hiểu trở nên khó khăn hơn. Cũng có rất nhiều kiểu đoạn mạch được sử dụng. Nếu các em không tìm hiểu về đoạn mạch song song các em sẽ không thể biết đến điều này. Đó cũng chính là lý do các em nên tìm hiểu về nguồn gốc của mạch điện trước khi đến với những kiến thức khác.
Đoạn mạch song song là gì?
Nếu như ở bài viết trước, các em đã được tìm hiểu về đoạn mạch nối tiếp bao gồm các phần tử điện mắc nối tiếp. Thì ở bài viết này, chúng ta sẽ đến với đoạn mạch song song. Đoạn mạch này được định nghĩa là bao gồm các linh kiện, phần tử điện mắc song song với nhau và nối với nguồn điện. Khi các linh kiện này mắc song song và nối vào nguồn điện. Chúng ta có thể nói đây chính là một mạch điện kín. Người ta có thể lắp thêm khóa K trong mạch điện để kiểm soát nguồn điện.
Cách biểu diễn đoạn mạch song song bằng hình vẽ
Tuy nhiên đối với đoạn mạch song song các em chỉ cần nhớ về đặc điểm lắp đặt của các linh kiện. Đối với các kiểu đoạn mạch, các em cần phải tìm hiểu về đặc điểm của chúng. Mạch điện song song cũng sở hữu những đặc điểm riêng biệt các em cần chú ý. Điều này sẽ giúp các em làm bài tập dễ dàng hơn. Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về đặc điểm của kiểu đoạn mạch này ngay sau đây.
Đặc điểm của đoạn mạch song song
Khi nhắc đến mạch điện, chúng ta thường chú ý đến cường độ dòng điện, hiệu điện thế và điện trở. Đây cũng chính là những đặc điểm chúng ta sẽ tìm hiểu trong đoạn mạch song song.
Cường độ dòng điện
Trong đoạn mạch này, cường độ dòng điện qua mạch chính sẽ bằng tổng cường độ dòng điện đi qua các phần tử điện. Điều này khác hẳn so với đoạn mạch song song. Chúng ta có thể hiểu một cách đơn giản. Cường độ dòng điện của đoạn mạch song song sẽ bằng tổng các cường độ dòng điện có trong mạch.
Những điều cần biết về đoạn mạch có các thiết bị lắp song song
Một ví dụ cơ bản cho đoạn mạch song song đó chính là mạch điện được lắp bao gồm đèn và điện trở song song với nhau. Trong trường hợp này, cường độ dòng điện của mạch sẽ bằng cường độ dòng điện của đèn cộng với cường độ của điện trở. Chúng ta có thể ghi thành công thức: I = I đèn + I điện trở. Điều này hoàn toàn đúng với mạch điện song song.
Hiệu điện thế
Bên cạnh cường độ dòng điện, chúng ta còn xét đến hiệu điện thế. Hiệu điện thế trong đoạn mạch song song sẽ bằng hiệu điện thế đi qua các mạch rẽ. Nói một cách đơn giản, hiệu điện thế qua mạch này sẽ bằng nhau ở mọi điểm.
Chúng ta có thể xét trên cùng ví dụ trên. Đoạn mạch bao gồm đèn và điện trở mắc song song nhau. Hiệu điện thế của mạch điện này sẽ bằng hiệu điện thế đi qua đèn và điện trở. Chúng ta có thể ghi thành công thức sau: U = U đèn = U điện trở.
Đây chính là đặc điểm của đoạn mạch này các em cần phải nhớ. Đặc điểm này khác hẳn so với đoạn mạch nối tiếp. Chính vì thế, các em cần phân biệt rõ ràng giữa hai kiểu đoạn mạch này. Bài tập của các em có thể yêu cầu nhận biết kiểu đoạn mạch dựa trên đặc điểm.
Điện trở tương đương của đoạn mạch song song
Đoạn mạch song song có đặc điểm về điện trở khác với đoạn mạch nối tiếp. Đó chính là lý do chúng ta cần tìm hiểu và phân biệt điều này. Điện trở tương đương của đoạn mạch này có đặc điểm như sau: Đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song thì nghịch đảo của điện trở tương đương bằng tổng các nghịch đảo của các điện trở thành phần. Các em có thể áp dụng biểu thức sau đây trong tính toán.
Ví dụ về đoạn mạch song song thường gặp
Trong đó Rtđ chính là điện trở của cả mạch điện. R1, R2 là điện trở đi qua các phần tử điện trong đoạn mạch. Có thể đề bài sẽ cho sẵn các giá trị này để các em tiện tính toán. Hãy sử dụng công thức này khi áp dụng vào bài tập nhé!
Ngoài ra cường độ dòng điện khi có hai điện trở mắc song song trong mạch điện cũng có đặc điểm khác. Cường độ dòng điện chạy qua mỗi điện trở tỉ lệ nghịch với điện trở đó. Các em có thể biểu diễn bằng công thức dưới đây:
I1/I2 = R1/R2.
Trong đó I1, I2 chính là cường độ dòng điện đi qua điện trở 1, 2. R1, R2 chính là độ lớn điện trở của 2 điện trở lắp song song trong mạch. Các em cần xác định đúng những điều này để có thể làm bài chính xác nhé.
Bài tập chủ đề này
Dạng bài tính toán trong chủ đề vật lý này có rất nhiều. Các em sẽ phải thực hiện vẽ mạch sau đó phân tích cường độ, hiệu điện thế, điện trở. Từ đó mới có thể lắp vào công thức chính xác để tính toán. Đây cũng là những lưu ý khi làm bài của các em. Hãy ghi chép lại những công thức này để làm bài chính xác nhất.
Ngoài ra, các em cũng cần để ý đến đơn vị của từng đại lượng có trong công thức. Đơn vị khi tính toán phải chuẩn với đơn vị quy ước. Nếu không kết quả của các em có thể bị sai. Nếu đề bài chưa cho đơn vị chuẩn, các em có thể thực hiện quy đổi trước khi làm bài.
Có thể nói, những kiến thức liên quan đến chủ đề đoạn mạch song song đã được chúng tôi đề cập trên đây. Hy vọng những điều này có thể giúp các em làm bài tốt hơn. Ngoài ra, chúng tôi cũng đã lấy những ví dụ dễ hiểu để các em có thể tiếp cận bài nhanh chóng. Các em có thể học thuộc những ví dụ này để áp dụng vào dạng bài thực tế.
Bên cạnh bài viết này, chúng tôi cũng có đăng tải những bài viết khác về chủ đề vật lý lớp 9. Các em có thể tham khảo ngay tại đây. Hoặc truy cập trực tiếp vào trang chủ để có thể chọn được phần kiến thức các em muốn