Bị lở sơn
“Chúng em cùng nhau vào chơi trong rừng, khi về thì mấy đứa bị sưng vù mặt, rất ngứa, đỏ lựng, rát, nổi mụn nước li ti ở mặt và cổ, người lớn bảo là lở sơn. Trong khi đó, mấy bạn khác lại không việc gì. Xin cho biết tại sao?”.
Cây sơn (tên khoa học Rhussuccedanea anacar-diaceae) tiết ra một chất nhựa, từ ngàn xưa đã được nhân dân ta dùng chế ra “sơn ta” để sơn mọi thứ đồ gỗ.
Nhựa cây sơn chứa chất laccol, kích thích gây dị ứng mạnh đối với da. Có khi chỉ mở một hộp sơn ta đã qua chế biến, ngắm một tác phẩm mới sơn xong, tình cờ đi qua cạnh cây sơn, đun củi có lẫn cành cây sơn… mà cũng bị lở sơn.
Hiện tại người ta vẫn chưa biết loại da nào hay bị, loại da nào không. Dường như dân cư những vùng trồng cây sơn hoặc chế biến sử dụng sơn ta (làm sơn mài chẳng hạn) thì ít bị lở sơn; và những người mang thể địa dị ứng (hen phế quản, mày đay, eczema…) dễ bị và bị nặng hơn.
Chắc là trong khi len lỏi trong rừng, các em đã “chạm trán hung thần” mà không biết, và những bạn không bị thuộc diện “được miễn trừ”. Từ nay, trước khi vào chơi trong rừng, nên tìm hiểu qua “tình hình địch”: nấm độc, quả độc, cây gai, lá han, rắn độc… để có phương cách đối phó.
Về chữa trị lở sơn, có thể đắp lá khế tươi giã nhỏ, chấm nước chè tươi, láng, hoặc nước muối 9/1.000; nếu nghi có nhiễm khuẩn thì chấm thuốc tím pha thật loãng 1/4.000.