Ẩn dụ là gì? Các kiểu ẩn dụ? Cho ví dụ về ẩn dụ trong môn ngữ Văn

Ghi chú: Tài liệu trích dẫn

Ẩn dụ là gì? Đây là một biện pháp tu từ, có trong chương trình Ngữ văn lớp 6 nhằm mục đích chính đó là tăng khả năng gợi hình, gợi cảm. Để hiểu rõ hơn, quý bạn đọc hãy theo dõi nội dung thông tin có trong bài viết dưới đây của Vietlearn.org

Biện pháp ẩn dụ là gì? Là biện pháp tu từ mà người viết dùng tên của sự vật, hiện tượng này để gọi tên sự vật, hiện tượng khác. Giữa hai đối tượng có nét tương đồng về tính chất, màu sắc,….để tăng khả năng gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.

Nói cách khác, ẩn dụ là hình thức thay tên gọi của sự vật hiện tượng có tên A bằng sự vật hiện tượng có tên B, trong đó A và B có nét tương đồng với nhau.

Theo tiếng La – tinh, ẩn dụ có nghĩa là Metaphoria, là biện pháp tu từ được sử dụng trong văn học. Trên thực tế, trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường hay sử dụng biện pháp, hình ảnh ẩn dụ để trình bày một vấn đề nào đó. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ phép ẩn dụ là gì và các thông tin liên quan tới biện pháp tu từ này.

Ví dụ 1:

“Gặp đây mận mới hỏi đào

Vườn hồng đã có ai vào hay chưa

Mận hỏi thì đào xin thưa

Vườn hồng có lối nhưng chưa ai vào”

=> Phép ẩn dụ trong câu ca dao trên là đôi nam nữ tỏ tình với nhau nhưng lại không nói rõ tên mà mượn hai cái tên “mận, đào” để hỏi về “vườn hồng” có nghĩa là hỏi cô gái đã có người yêu hay chưa.

Ví dụ 2:

“Thuyền về có nhớ bến chăng

Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền”

=> Phép ẩn dụ sử dụng “thuyền” và “bến” để bày tỏ nỗi niềm của cô gái luôn chờ đợi người yêu của mình.

Có mấy kiểu ẩn dụ?

Ẩn dụ có những loại sau:

Ẩn dụ hình thức

Ẩn dụ hình thức là kiểu ẩn dụ mà người nói/người viết dựa trên những điểm tương đồng của hai sự vật, hiện tượng để tạo hình ảnh ẩn dụ. Tuy nhiên, trong câu văn, câu thơ đã bị ẩn đi một phần ý nghĩa.

Ví dụ:

“Dưới trăng quyên đã gọi hè

Đầu đường lửa lựu lập lòe đơm bông”

=> “Lửa lựu” là hình ảnh ẩn dụ, dùng để chỉ hoa lựu đỏ như màu ngọn lửa.

Ẩn dụ cách thức

Ẩn dụ cách thức là gì? Là hình thức ẩn dụ giúp người nói, người viết đa dạng hóa cách diễn đạt và diễn đạt một cách có hàm ý về một vấn đề nào đó.

Ví dụ: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”

=> Kẻ trồng cây là hình ảnh ẩn dụ, ám chỉ người lao động, tạo ra giá trị bằng sức lao động.

Ẩn dụ phẩm chất

Ẩn dụ phẩm chất là cách dùng các tính từ và phẩm chất tương đồng của một sự vật, hiện tượng này đi cùng với sự vật hiện tượng khác. Hay nói cách khác, ẩn dụ phẩm chất là dựa vào sự tương đồng về phẩm chất giữa sự vật, hiện tượng này với sự vật, hiện tượng khác.

Ví dụ:

“Người Cha mái tóc bạc

Đốt lửa cho anh nằm”

=> Người Cha ở đây chính là hình ảnh ẩn dụ nói về Bác Hồ.

Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác

Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác là hình thức tu từ dựa trên các đặc tính khác biệt của sự vật nhất định. Được nhận biết qua một giác quan, tuy nhiên lại được đặc tả bằng câu từ cho các giác quan khác. Nói cách khác, ẩn dụ chuyển đổi cảm giác là dựa trên sự giống nhau về cảm giác. Chuyển đổi từ hình thái cảm giác này sang hình thái cảm giác khác.

Ví dụ: “Trời nắng giòn tan” => Nói đến trời nắng to, có thể làm khô mọi vật.

Tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ là gì?

Biện pháp tu từ ẩn dụ có các tác dụng sau:

Giúp cho câu văn, câu thơ có thêm sức biểu cảm

Giúp câu văn, câu thơ trở nên ngắn gọn, hàm súc hơn, giàu hình ảnh hơn

Khiến cho cách diễn đạt trở nên lôi cuốn người đọc, người nghe.

Sự khác nhau của ẩn dụ và hoán dụ là gì?

Ẩn dụ và hoán dụ đều là phép tu từ được sử dụng nhiều với mục đích đó chính là tăng sức gợi hình, gợi cảm khi diễn đạt. Bản chất của ẩn dụ, hoán dụ là đều lấy sự vật, hiện tượng để miêu tả sự vật hiện tượng khác theo quy luật liên tưởng. Điểm khác nhau giữa ẩn dụ và hoán dụ đó là:

Ẩn dụ: Dựa vào quan hệ tương đồng, cụ thể là tương đồng hình thức, phẩm chất, cảm giác, cách thức thể hiện,….

Hoán dụ: Dựa vào quan hệ tương đương và cụ thể như: cái bộ phận và cái toàn thể, vật chứa đựng và vật bị chứa đựng; dấu hiệu của sự vật và sự vật; cái cụ thể và cái trừu tượng.

Hy vọng rằng các thông tin có trong bài viết “Ẩn dụ là gì? Các kiểu ẩn dụ? Cho ví dụ về ẩn dụ trong môn ngữ Văn” trên đây sẽ giúp ích bạn. Để hiểu thêm về các biện pháp tu từ như hoán dụ, so sánh,….quý bạn đọc hãy truy cập website Vietlearn.org, chắc chắn sẽ giúp ích bạn rất nhiều đó.