Benzen và đồng đẳng của benzen – Học tốt hóa 11
Ghi chú: Tài liệu trích dẫn
Trọng tâm phần hóa hữu cơ 11 nằm ở các hiđrocacbon không no và hiđrocacbon thơm. Phần hiđrocacbon không no đã được Vietlearn tổng hợp ở những bài trước. Tiếp sau đây, chúng ta sẽ đi củng cố kiến thức cơ bản về hiđrocacbon thơm. Cụ thể sẽ là benzen và đồng đẳng của benzen trong tự nhiên. Vậy bài giảng benzen và đồng đẳng có gì?
Khái quát nội dung lý thuyết về benzen hóa 11
Kiến thức hóa học về benzen cũng như các đồng đẳng của benzen rất rộng cũng rất sâu. Nếu muốn hiểu biết nhiều hơn về chất hóa học này, bạn có thể tham khảo Benzen – Đồng đẳng benzen.
Tuy nhiên, riêng với chương trình benzen lớp 11 này, bạn học chỉ cần nắm vững một số kiến thức trọng tâm cơ bản nhất về hợp chất hữu cơ này mà thôi. Cụ thể đó là nội dung về đồng đẳng, đồng phân, danh pháp, cấu tạo, tính chất vật lý cùng tính chất hóa học của benzen.
Đồng đẳng, đồng phân và danh pháp của vòng benzen
Trong chương trình Hóa phổ thông, khi tìm hiểu bất kỳ một hoặc một nhóm chất hữu cơ nào đó thì dãy đồng đẳng, các đồng phân cùng với danh pháp ( tên gọi ) là yếu tố cơ bản nhất học sinh cần phải nắm được.
Mô phỏng cấu tạo 3D của Benzen
Đồng đẳng
Tương tự như ankan, anken hay ankin thì benzen cũng có những chất chung dãy đồng đẳng. Tất cả các chất này đều là hiđrocacbon thơm và có chung đặc điểm về công thức phân tử là CnH2n-6 với n≥6, công thức cấu tạo thì đều là mạch vòng. Đó là lý do trong hóa học, benzen còn được gọi là vòng benzen.
Với hóa 11 benzen thì chủ yếu học sinh sẽ gặp 2 đồng đẳng của benzen là C7H8 ( Toluen ) và C8H10. Đây cũng là 2 hiđrocacbon thơm đứng đầu ( không tính benzen số 1) trong dãy đồng đẳng.
Đồng phân
Trừ C6H6 ( benzen ) là chất duy nhất không có đồng phân thì tất cả các chất còn lại trong dãy đồng đẳng benzen đều có đồng phân. Đặc biệt, từ công thức phân tử C8H10 trở đi đều tồn tại 2 dạng đồng phân là đồng phân mạch cacbon và đồng phân về vị trí của các nhóm ankyl xung quanh vòng benzen.
Danh pháp
Đóng vai trò là hợp chất hữu cơ, benzen và các chất trong dãy đồng đẳng benzen cũng đều có 2 tên gọi được sử dụng luân phiên. Đó là tên thông thường và tên thay thế. Gọi tên chất theo 2 cách này như sau: