Caspien là biển hay hồ?

Từ khóa tìm kiếm: Hãy Trả Lời Em Tại Sao? – Tập 6 – Arkady Leokum

Khu vực trũng thấp trên mặt đất tích nước suốt quanh năm sẽ trở thành ao hồ. Biển Caspien là hồ điển hình được hình thành bởi sự tích nước ở mặt đất trũng thấp, diện tích lớn. Tại sao gọi biển Caspien mà không gọi là “hồ Caspien”? Ba chục ngàn năm trước đây, Caspien là một bộ phận của

Địa Trung Hải, nối liền Hắc Hải và Đại Tây Dương. Hiện nay, tầng đáy Caspien còn giữ được đặc trưng thủy văn biển sâu. Còn một lẽ nữa là diện tích Caspien quá lớn, chiều dài từ Nam đến Bắc khoảng 1200 kilômét, chiều rộng khoảng 350 kilômét, diện tích mặt hồ là 440 ngàn kilômét vuông, gần bằng gấp đôi diện tích nước Anh, do đó gọi là biển Caspien mà không gọi là hồ Caspien. Caspien là hồ lớn nhất thế giới, nó không thông thương ra biển, là hồ nằm trong lục địa. Tổng số lượng nước mưa trong năm và nước chảy vào hồ nhỏ hơn lượng nước bốc hơi; nước hồ bị tiêu hao bởi bị bốc hơi và thấm nên hàm lượng muối tương đối cao, do đó nó là một hồ nước mặn, hiện nay mặt nước hồ thấp hơn mặt biển là 28,5 mét.

Mực nước hồ biển Caspien có hiện tượng dâng lên nhanh và rút nhanh. 4000-6000 năm trước, mực nước hồ cao hơn hiện nay là 20 mét. Trong khoảng 50 năm từ 1929 đến 1977, mực nước hồ luôn ở xu thế hạ thấp xuống, diện tích mặt hồ giảm bớt 55 ngàn kilômét vuông. Sau năm 1977, mực nước hồ lại dâng lên liên tục, gây tổn thất rất lớn về mặt kinh tế. Trước kia người ta luôn cho rằng mực nước của hồ Caspien lên hay xuống có liên quan đến thượng lưu sông Volga chảy vào hồ nhiều hay ít, sau năm 1977, lượng nước sông Volga chảy vào hồ không tăng lên, nhưng mực nước hồ đột nhiên nâng lên, ấy là vì nguyên nhân gì?

Qua nghiên cứu mấy năm gần đây, cuối cùng các nhà khoa học đã tìm ra điều bí mật ấy, các nhà nghiên cứu cho rằng lớp nham thạch chứa nước ở đáy biển Caspien giống như bông biển lớn thấm nước, sau khi bị địa tầng chèn ép, lớp nham thạch chứa nước giải phóng ra rất nhiều nước, mực nước hồ đột ngột dâng lên; sau khi nham thạch thấm nước bị kéo giãn ra, lại hút vào một lượng nước hồ rất lớn, làm cho mực nước hồ đột nhiên bị hạ xuống thấp.

Biển Caspien là khu vực du lịch quan trọng của Nga, hàng năm thu hút rất nhiều người nước ngoài và trong nước đến tham quan. Chung quanh Caspien tồn chứa dầu mỏ và tài nguyên thiên nhiên khí phong phú, là cơ sở khai thác dầu mỏ lớn nhất của Nga, cũng là một trong những nơi có vỉa dầu mỏ nổi tiếng trên thế giới. Do Caspien là hồ nước mặn, người ta lợi dụng chất muối của nước làm nguyên liệu, xây dựng cơ sở công nghiệp hóa chất cỡ lớn cho nên Caspien còn là một khu công nghiệp quan trọng của Nga. 440.000 km2

240.000 km2

220.000 km2