Cấu hình electron – Chinh phục hóa học 10
Một ô trong bảng tuần hoàn hóa học
Các đặc điểm của electron lớp ngoài cùng ở vỏ nguyên tử
Dựa vào số hạt electron ở lớp ngoài cùng mà ta có thể biết được cấu hình vỏ nguyên tử. Từ đó phán đoán được tính chất của nguyên tố cấu tạo và loại nguyên tố đó.
Đối với nguyên tử của tất cả các nguyên tố trong bảng tuần hoàn, số e tối đa có thể ở lớp ngoài cùng là 8 electron.
Nguyên tử Heli và các nguyên từ gồm 1,2 hay 3 electron lớp ngoài cùng thường không tham gia các phản ứng hóa học. Vì các liên kết này rất bền vững. Các nguyên tố này thường là khí hiếm.
Các nguyên tử mà lớp ngoài cùng có 1,2 hay 3 electron dễ nhường electron. Thường là các nguyên tử kim loại trừ các khi H, He và B.
Các nguyên tử có lớp ngoài cùng gồm 5,6 hay 7 electron dễ nhận thêm electron để đạt trạng thái bền vững là 8 electron thường là các phi kim.
Các nguyên tử lớp ngoài cùng có 4 electron lớp ngoài cùng có thể là phi kim lẫn kim loại.
Một số dạng bài tập có thể gặp về cấu hình electron nguyên tử
Dạng 1: Viết cấu hình vỏ nguyên tử
Đề bài có thể sẽ cho học sinh một số lượng electron Z nhất định để có thể viết ra cấu hình electron cho nguyên tử đó. Ta có thể tuân theo 3 bước để có thể làm bài tập này như sau:
Bước 1: Xác định số Z mà đề bài cho
Bước 2: Phân bố các electron vào các mức năng lượng tăng dần theo lý thuyết đã học
1s 2s 3p 3s 3p 4s 3d 4p 5s 4d 5p 6s 4f 5d 6p 7s ………………
Cứ như vậy sắp xếp các hạt electron vào các mức năng lượng.
Bước 3: Chuyển các electron về theo thứ tự các phân lớp
Theo dạng: nd4 (n+1)s2 sẽ được chuyển thành nd5 (n+1)s1
nd9 (n+1)s2 sẽ được chuyển thành nd10 (n+1)s1
Dạng 2: Xác định tính chất hóa học dựa vào cấu hình electron
Sau khi viết được một cấu hình hoàn chỉnh, đề bài có thể sẽ bắt học sinh xác định được các tính chất cơ bản của một nguyên tố. Như nguyên tố đó là phi kim hay kim loại hay khí hiếm? Dựa vào bảng sau, có lẽ sẽ giúp bạn dễ dàng xác định được tính chất của một nguyên tố dựa vào các electron lớp ngoài cùng khi viết được cấu hình hoàn chỉnh.
Bảng tính chất hóa học cơ bản của nguyên tố nhờ nhìn vào cấu hình electron nguyên tử