Coach là gì? Vai trò của coach đối với các tập thể, doanh nghiệp

Ghi chú: Tài liệu trích dẫn

Coach là gì? Là thuật ngữ mới, được sử dụng để chỉ một lĩnh vực nghề nghiệp. Có rất nhiều lĩnh vực cần tới sự tham gia của coach bởi đảm nhận nhiều vị trí công việc khác nhau như đưa ra các giải pháp giúp khách hàng nâng cao nhận thức về bản thân, tạo động lực để khách hàng hoàn thành mục tiêu,….Để có thêm nhiều thông tin hữu ích khác, quý bạn đọc theo dõi chia sẻ dưới đây

Coach là gì?

Có rất nhiều định nghĩa được đưa ra để giải thích cho khái niệm coach nghĩa là gì. Trong thể thao, coach có nghĩa là huấn luyện viên và là nghĩa được sử dụng phổ biến nhất. Nếu nói tới phương tiện đi lại thì thuật ngữ coach có nghĩa là xe ngựa 4 bánh hoặc xe buýt chạy đường dài.

Coach còn được biết đến với một nghĩa mới đó chính là khai vấn. Bởi coach là người giúp bạn vượt qua các chướng ngại vật của bản thân, dẫn dắt thông qua việc cộng tác thay vì chỉ đạo.

Coaching là gì?

Theo định nghĩa của Liên đoàn Huấn luyện viên Quốc tế, coaching có nghĩa là sự kèm cặp, huấn luyện giữa một chuyên gia đối với khách hàng. Trong đó, các coach sẽ thực hiện nhiệm vụ tạo cảm hứng, động lực cho khách hàng để họ thực hiện các mục tiêu cá nhân một cách hiệu quả.

Hiểu cách khác, coaching là quá trình cho phép cá nhân hoặc đội nhóm suy niệm và nhận thức được họ là ai, điều gì là quan trọng đối với họ, điểm mạnh và những khó khăn đang gặp phải, các giải pháp hiện có và điều cần làm để hiện thực hóa các thay đổi mà họ muốn trong công việc hoặc cuộc sống.

Theo John Whitmore – Huấn luyện gia tăng Hiệu suất (Coaching for Performance) định nghĩa coaching là quá trình khai mở tiềm năng và tối đa hóa hiệu suất của coachee. Mục đích chính không phải là dạy mà là giúp cá nhân người coach tự học hỏi và phát triển chính mình.

Nguồn gốc của coaching

Coach vốn là thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong thể thao. Mỗi vận động viên hàng đầu đều có một huấn luyện viên. Nhiều năm trở lại đây, hình thức này đã và đang trở nên phổ biến trong nhiều lĩnh vực kể cả kinh doanh và cuộc sống.

Những thông tin về coaching lần đầu tiên xuất hiện vào năm 1974 được viết bởi Timothy Gallwey với tên gọi “The Inner Game of Tennis”. Trong ấn phẩm này Gallwey đã mô tả các nguyên tắc làm việc của huấn luyện viên thể thao với các giáo viên của mình và các nguyên tắc này có thể áp dụng cho nhiều lĩnh vực khác nhau.

Gallwey cho rằng, trở ngại lớn nhất cản trở sự thành công đó chính là xuất phát từ bên trong chứ không phải bên ngoài. Điều quan trọng nhất là phải thay đổi tư duy và cách nhìn nhận sự việc. Đó mới chính là lúc coach phát huy các vai trò của mình. Các nghiên cứu của ông tiếp tục được nối tiếp bởi John Whitmore. Năm 1992, ông xuất bản tác phẩm “Coaching for Performance” – cuốn sách trở thành tiêu chuẩn của ngành coaching sau này. Với những đóng góp của mình đã giúp John Whitmore trở thành cha đẻ của coaching hiện đại.

Từ giữa thập niên 1990, các tổ chức quốc tế đầu tiên về huấn luyện bắt đầu được hình thành như Hiệp hội huấn luyện viên, Liên đoàn Huấn luyện viên Quốc tế,….các tổ chức này có nhiều đóng góp to lớn trong việc xây dựng các tiêu chuẩn đào tạo coaching.

Những năm trở lại đây, coaching nằm trong nhóm những ngành phát triển nhanh nhất. Theo ICF, tổng doanh thu của coach năm 2016 là 2 tỷ USD. Không chỉ mang tới nguồn lợi về thu nhập cho người theo nghề mà còn mang lại lợi ích lớn cho cá nhân, doanh nghiệp.

Coaching phát triển ngày càng mạnh mẽ với nhiều loại hình đa dạng như

Life coaching: Huấn luyện viên quản trị cuộc đời.

Performance coaching: Huấn luyện viên tăng cường hiệu suất.

Management coaching: Huấn luyện quản lý

Personal coaching: Huấn luyện cá nhân

Coaching skill: Kỹ năng huấn luyện

Life coach: Huấn luyện viên cuộc sống

…..

Nhiệm vụ của một coach là gì?

Coach có nhiều nhiệm vụ khác nhau nhưng chủ yếu sẽ là:

Giúp khách hàng khám phá, xác định những thứ mình muốn trong cuộc sống.

Đưa ra các giải pháp giúp khách hàng tự tìm hiểu, khám phá và nâng cao nhận thức về bản thân mình.

Sáng tạo ra các phương thức, phương pháp khác nhau để giúp khách hàng chia sẻ những cảm xúc, suy nghĩ thật của mình.

Xây dựng các kế hoạch để khách hàng thực hiện các mục tiêu đề ra.

Đưa ra cho khách hàng những phản hồi nhất định để thực hiện các mục đích của mình một cách tốt nhất.

Tạo động lực, đồng hành cùng khách hàng trong suốt quá trình thực hiện mục tiêu.

Tầm quan trọng của coaching

Coaching là một ngành nghề khá mới mẻ tại thị trường Việt Nam. Họ là những người khai vấn, giúp khách hàng chuẩn bị mọi thứ để có những màn “trình diễn” đỉnh cao để phát triển các kỹ năng giúp họ đạt được các mục tiêu sống và sự nghiệp.

Như đã thông tin ở trên, trách nhiệm của nghề coaching đó chính là thúc đẩy khách hàng để đạt được các mục tiêu, tiềm năng trong bất kỳ lĩnh vực nào đó cần cải thiện. Bên cạnh đó, coaching còn giữ những vai trò quan trọng sau:

Thúc đẩy và truyền cảm hứng để bạn làm hết sức mình, luôn hỗ trợ bạn từng bước.

Cung cấp thông tin phản hồi, hỗ trợ bạn khi gặp khó khăn một cách trung thực và thẳng thắn.

Có trách nhiệm đối với bạn, một coach chuyên nghiệp sẽ có gì nói đó và họ sẽ không để bạn gục ngã.

Các loại hình coaching phổ biến

Có 3 loại hình coaching đó là:

Khai vấn/ huấn luyện thể thao (athletic coaching): Thực hiện các công việc chuẩn bị cho các vận động viên có tất cả các kỹ năng cần thiết nhất để thi đấu. Thông qua các chiến thuật đào tạo, thúc đẩy động lực tâm lý, phương pháp, giúp khách hàng đạt được mục tiêu thể thao và giữ họ luôn ở mức đỉnh cao.

Khai vấn nghề nghiệp (career coaching): Đánh giá khả năng và mối quan tâm của khách hàng về con đường sự nghiệp; sau đó họ sẽ giúp bạn tìm một nghề nghiệp phù hợp với khách hàng, trang bị các kỹ năng cần thiết để phù hợp với công việc đó. Mặt khác, cũng đưa ra các gợi ý về nghề nghiệp dựa trên nền tảng giáo dục của khách hàng hoặc khuyên khách hàng cải thiện kiến thức.

Khai vấn sức khỏe (wellness coaching): Là loại dịch vụ hoàn toàn khác với việc tập trung vào sức khỏe, hạnh phúc của một cá nhân. Những huấn luyện viên sẽ có trách nhiệm đảm bảo khách hàng tránh được các hành động nguy hiểm, theo dõi khách hàng để đảm bảo họ luôn khỏe mạnh, đạt được sự minh mẫn về tinh thần, thái độ tích cực.

Quá trình coaching thực hiện như thế nào?

Quá trình huấn luyện coaching gồm các bước cơ bản sau đây:

Xác định mục tiêu: Các coach sẽ giúp coachee tìm hiểu về bản thân, xác định các mục tiêu mong muốn đạt được thông qua việc lắng nghe hay đặt câu hỏi.

Lập kế hoạch hành động: Dựa trên mục tiêu xác định ở các bước trên, coach và coachee sẽ cùng nhau xây dựng một kế hoạch hành động tương ứng; xác định những khó khăn cũng như nguồn lực có thể sử dụng để thực hiện các mục tiêu đề ra.

Điều chỉnh và phản hồi: Trong quá trình thực hiện các kế hoạch, coaching sẽ đồng hành với coachee, động viên và ủng hộ họ cho tới khi đạt được các mục tiêu đề ra.

Các yếu tố cần thiết để “sống” với nghề coaching

Nghề coaching không yêu cầu bất kỳ một nền tảng giáo dục nào nhưng bạn cần phải có kiến thức toàn điện trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Bạn có thể tham gia vào các chương trình dạy, để được cấp chứng chỉ. Để trở thành một coaching chuyên nghiệp, “sống” với nghề thì bạn cần phải có các yếu tố cần thiết sau:

Lắng nghe và thấu hiểu: Đây là yếu tố quan trọng và cần thiết nhất. Coaching cần phải lắng nghe, thấu hiểu những gì khách hàng cảm thấy và suy nghĩ. Sự quan tâm và tôn trọng suy nghĩ của khách hàng chính là yếu tố quan trọng để thiết lập kế hoạch và đạt tới sự thành công.

Kỹ năng giao tiếp: Để tiếp cận với khách hàng dễ dàng bạn cần phải có thêm kỹ năng giao tiếp, biến mình thành “chủ” của các cuộc giao tiếp, để khách hàng chia sẻ, cung cấp các thông tin quang trọng. Về cơ bản, coaching chính là tất cả của giao tiếp.

Biết cách đặt câu hỏi: Bạn nên đặt các câu hỏi ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề. Ưu tiên những câu hỏi hay để tạo điện cho khách hàng bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc của họ thay vì các câu hỏi YES/NO. Coaching giúp khách hàng tìm thấy câu trả lời của chính họ chứ không phải đưa ra đáp án cho họ biết.

Trình bày các quan điểm khác nhau: Các huấn luyện viên coaching cần giúp khách hàng khám phá nhiều quan điểm khác nhau để họ tự quyết định và lựa chọn cái nào là phù hợp nhất với bản thân họ.

Luôn giữ bí mật: Nếu muốn tham gia vào lĩnh vực nghề nghiệp coaching thì bạn cần phải tạo được lòng tin của khách hàng; tuyệt đối không được tiết lộ những tâm sự, bí mật của họ. Đó là yếu tố quan trọng nhất để người khác có thể chia sẻ tất cả mọi thứ với họ.

Không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức cùng với các kỹ năng mềm, để khẳng định vị trí “thương hiệu” của mình trong lĩnh vực nghề nghiệp huấn luyện.

Coaching là một ngành nghề khá mới mẻ ở Việt Nam, có tốc độ phát triển nhanh chóng chỉ sau công nghệ thông tin. Để có thể tham gia vào lĩnh vực nghề nghiệp coaching thì cần phải có bằng chứng nhận của Liên đoàn khai vấn quốc tế ICF với thời gian đào tạo từ 60-75 giờ tùy cấp độ.

Sau khi được cấp chứng chỉ, mức thu nhập sẽ tùy thuộc vào năng lực, uy tín khai bấn của bạn. Hiện, những khai vấn người nước ngoài được các tập đoàn lớn mời với mức thu nhập 10 triệu đồng/giờ/người. Các khai vấn trong nước có kinh nghiệm mức thu nhập sẽ từ 3-5 triệu đồng/giờ/người. Có thể nói, đây là mức lương đáng mong ước với nhiều người. Con số này sẽ tiếp tục tăng lên, nó phụ thuộc vào kinh nghiệm và những giá trị bạn đem lại cho khách hàng của mình.