Este là gì – Đồng hành giải đáp thắc mắc hóa 12
Ghi chú: Tài liệu trích dẫn
Este là một trong chất hóa học có cấu tạo không hề đơn giản và thậm chí là phức tạp. Các bài toán liên quan tới este cũng thường sở hữu một độ khó nhất định. Ở chuyên mục lần này, hãy cùng đồng hành với Vietlearn trong chủ đề Este là gì. Từ tính chất vật lý, tính chất hóa học, ứng dụng,… đều sẽ được cung cấp cho bạn đọc một cách đầy đủ nhất.
Tìm hiểu este là gì
Lý thuyết este cần biết. Este là gì?
Este là gì? Este được biết tới là hợp chất hữu cơ có được sau khi thay nhóm -OH ở nhóm cacboxyl của axit cacboxyl bằng nhóm -OR.
Cũng chính vì vậy, este có công thức phân tử chung là: R-COO-R’. Danh pháp của este được thể hiện như sau: Tên este sẽ được gọi bởi tên gốc hidrocacbon R’ với tên gốc axit nhưng đổi “ic” thành “at”.
Ví dụ: CH3COOC2H5: etyl axetat và CH2=CH-COO-CH3: metyl acrylat
Tùy vào đặc điểm cấu tạo từ các gốc mà este có thể được phân thành rất nhiều loại khác nhau như: este đơn chức, este đa chức, este no, este không no, este thơm,…
Tính chất vật lý của este là gì?
Este là chất lỏng hay rắn? Câu trả lời là este tồn tại chủ yếu ở dạng lỏng. Tuy nhiên, có một vài các este có khối lượng phân tử lớn sẽ tồn tại dưới dạng thể rắn.
Nhiệt độ sôi của este khá thấp. Đặc biệt so với các axit có chung công thức phân tử. Điều này được giải thích bởi nó không tồn tại liên kết hidro với nhau.
Este đồng thời tan ít trong nước do không có sự liên kết giữa các phân từ hidro với nước.
Este dễ bay hơi và sở hữu những hương thơm đặc biệt khác nhau. Đây cũng là tính chất để người ta ứng dụng este vào sản xuất các chất thơm.
Tính chất hóa học của Este là gì?
Este tương tự các chất khác cũng có cho mình những tính chất hóa học đặc biệt. Nhắc đến este, người ta thường nghĩ đến các phản ứng thủy phân, phản ứng khử, phản ứng cộng,…
Phản ứng thủy phân của este xảy ra trong cả 2 môi trường là axit và kiềm. Ở môi trường kiềm hay còn được gọi là phản ứng xà phòng hóa. 2 phản ứng đặc trưng cho các hiện tượng xảy ra là:
Môi trường axit: RCOOR’ + H2O (H+) ⇔ RCOOH + R’OH
Môi trường bazo: RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH
Phản ứng nhiệt phân của este với chất xúc tác là LiAlH4:
RCOOR’ → RCH2OH + R’OH (chất xúc tác: nhiệt độ, LiAlH4)
Phản ứng cộng và trùng hợp:
n CH2=C(CH3)-COOCH3 → (C5O2H8)n
Phản ứng đốt cháy este:
RCOOR’ + O2 → CO2 + H2O
Bên cạnh đó còn có một vài các tính chất hóa học riêng biệt của các este khác nhau như:
HCOOR sở hữu toàn bộ tính chất tương tự một andehit.
Este của phenol nếu tác dụng với NaOH hay chính là phản ứng thủy phân ở môi trường bazo sẽ không sinh ra rượu.
CH3COOC6H5 + 2 NaOH → CH3COONa + C6H5ONa + H2O
Este của rượu không no khi thủy phân cho ra andehit hoặc xeton.
CH3COOCH=CH2 + H2O → CH3COOH + CH3CHO
Tính chất hóa học của acid carboxylic – Học tốt hóa 11 cùng Vietlearn
Chức năng của lipit – Trả lời 10 vạn câu hỏi vì sao cùng Vietlearn
Cách điều chế este là gì?
Điều chế este có nhiều cách khác nhau. Tùy thuộc vào sản phẩm mong muốn mà các phương pháp điều chế cũng khác nhau. Thông thường để điều chế este của ancol thì người ta sử dụng phương pháp este hóa. Phản ứng este hóa là gì? Đây là phương pháp sử dụng kết hợp giữa axit hữu cơ và rượu ancol với điều kiện xúc tác là nhiệt độ và H2SO4 đặc.
RCOOH + R’OH ⇔ RCOOR’ + H2O (xúc tác nhiệt độ và H2SO4)
Để điều chế một số este của phenol thì phải sử dụng anhidrit axit hoặc clorua axit cho tác dụng với phenol.
(CH3CO)2O + C6H5OH → CH3COOC6H5 + CH3COOH
Để điều chế các este không no sử dụng các axit cacboxylic tác dụng với ankin tương ứng.
RCOOH + C2H2 → RCOOC2H3 (có nhiệt độ và chất xúc tác)
Cách điều chế este
Ứng dụng của este
Este đóng góp rất nhiều vai trò trong đời sống. Tiêu biểu có thể kể trên một số vai trò thực tiễn như sau:
Làm dung môi hòa tan: Este tan tốt trong các dung môi hữu cơ nên thường được sử dụng làm dung môi hòa tan. Ví dụ tiêu biểu dùng để pha sơn tổng hợp ở 2 este amyl axetat và butyl.
Được sử dụng làm các chất dẻo, làm dược phẩm chức năng,…
Sử dụng rộng rãi trong công nghiệp mĩ phẩm và nước hoa.
Là chất để sản xuất nhiều chất quan trọng khác như metyl acrylat, metyl metacrylat ứng dụng vào chế tạo thủy tinh. Làm chết dẻo (vinyl axetat), làm keo dán (vinyl ancol),…
Ứng dụng của este trong đời sống
Những mùi đặc trưng của este là gì?
Dưới đây là những hương thơm đặc trưng phổ biến của các loại este:
Hương dầu chuối: Isoamyl axetat
Hương táo: Etyl Isovalerat
Hương dứa: Etyl Butirat
Hương cam: metyl 2aminobenzoat
Hương hoa nhài: Benzyl axetat
Hương mận: Amyl Format
Các dạng bài tập cơ bản về este
Có một số dạng bài tập cơ bản về Este mà bạn đọc sẽ phải nghiên cứu kỹ bao gồm:
Phản ứng cháy của Este.
Phản ứng thủy phân của Este.
Hiệu suất của phản ứng tạo Este.
Để có thể tìm hiểu kỹ hơn về các dạng bài tập của Este, bạn đọc có thể tìm hiểu trực tiếp tại Vietlearn.org/. Trên đây là toàn bộ những kiến thức trả lời cho câu hỏi este là gì. Ở những bài viết tiếp theo, toppy hứa hẹn sẽ cung cấp cho bạn đọc những chủ đề hữu ích hơn nữa. Để có thể học tốt bộ môn hóa học, còn ngần ngại gì mà không đồng hành cùng Vietlearn nào.
Xem thêm các bài viết có nội dung cùng chủ đề
Amoniac và muối amoniac – Học tốt hóa 10 cùng Vietlearn
Tìm hiểu muố