Làm thế nào để đo tốc độ gió?

Từ khóa tìm kiếm: Hãy Trả Lời Em Tại Sao? – Tập 2 – Arkady Leokum

Vào ngày có gió, chắc bạn tưởng gió chuyển động với một tốc độ ghê gớm lắm. Vậy mà bạn nghe tin thời tiết nói “tốc độ gió là từ 16 đến 24km/giờ”. Khó tin thật. Nhưng tốc độ chính xác của gió quan trọng đối với nhiều người. Bởi vậy, phải đo tốc độ gió theo những phương pháp khoa học.

Dụng cụ đầu tiên để đo tốc độ gió được một người Anh tên là Robert Hooke chế ra từ năm 1667. Dụng cụ này được gọi là “phong lực kế” (anemometer). Có nhiều kiểu phong lực kế, nhưng kiểu thông dụng nhất là kiểu bốn cái chén bằng nhôm gắn trên một cái trục xoay tròn. Hình dạng đại khái như thế này: hai cây que có chiều dài bằng nhau gắn thành hình chữ thập, ở mỗi đầu que gắn một cái chén mà miệng chén ở hai đầu que xoay ngang và ngược chiều nhau. Giao điểm của hai cây que đó là một lỗ có trục thẳng đứng xuyên qua, nhờ đó khi có gió thổi là bốn cái chén sẽ xoay vòng tròn. Gió càng mạnh, bốn cái chén càng xoay nhanh. tính số vòng xoay của cái chén trong một đơn vị thời gian ta sẽ biết tốc độ gió.

Khi con người bắt đầu bay lên không trung, người ta phải biết tốc độ gió trên đó. Bằng cách thả một khinh khí cầu thăm dò thời tiết rồi dùng một kính viễn vọng đặc biệt gọi là kính kinh vĩ (théodolite). Nhưng như vậy rất bất tiện khi trời có mây nhiều. Năm 1941, người ta chế tạo được rađa thăm dò khí tượng. Với rađa thì bất chấp mây dầy như thế nào người ta vẫn “nhìn” thấy được khinh khí cầu đã thả lên để đo gió trên thượng tầng không khí. từ xa xưa người ta cũng đã quan tâm muốn biết hướng gió. Kể từ thế kỷ XIX, người ta đã đặt trên các tháp chuông nhà thờ một dụng cụ để chỉ hướng gió.