Liên kết câu và liên kết đoạn văn là gì? Bài tập ví dụ minh họa
Có 2 phương pháp, cách liên kết câu và liên kết đoạn văn đó chính là:
Liên kết nội dung
Trong cách phân loại này sẽ có 2 loại chính, đó là:
Liên kết chủ đề: Là kiểu liên kết mà các đoạn văn phải phục vụ một chủ đề chung của văn bản, các câu phải phục vụ một chủ đề chung của cả đoạn văn.
Liên kết logic: Là kiểu liên kết mà các đoạn văn, các câu được sắp xếp theo một trình tự hợp lý.
Lưu ý khi sử dụng phép liên kết nội dung:
Nếu không có liên kết logic thì liên kết chủ đề sẽ bị phá vỡ.
Liên kết nội dung phải được trình bày một cách hợp lý, sắp xếp các đoạn văn, câu, không gian, thời gian, quy mô,…
Liên kết hình thức
Liên kết hình thức được chia thành 4 loại, gồm có:
Phép lặp từ vựng: Lặp lại ở câu đứng sau từ ngữ đã có ở câu trước
Ví dụ: “Chiều, chiều rồi. Một chiều êm ả như ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng rộng theo gió nhẹ đưa vào”
Phép đồng nghĩa, trái nghĩa và phép liên tưởng: Sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ đồng nghĩa, trái nghĩa hoặc cùng liên tưởng với các từ đã có ở câu trước.
Ví dụ: “Cái cửa hàng hai chị em trông coi – là một cửa hàng tạp hóa nhỏ xíu, mẹ Liên dọn ngay từ khi cả nhà bỏ Hà Nội về quê ở, vì thầy Liên mất việc. Một không gian hàng bé thuê lại của bà lão móm ngăn ra bằng một tấm phên nứa dán giấy nhật trình”.
Phép nối: Sử dụng ở câu đứng sau, các từ ngữ biểu thị quan hệ với câu trước
Ví dụ: “Mẹ vẫn dặn phải thức đến khi tàu xuống – Ðường sắt đi ngang qua ngay trước mặt phố – để bán hàng, may ra còn có một vài người mua. Nhưng cũng như mọi đêm, Liên không trông mong còn ai đến mua nữa. Với lại đêm họ chỉ mua bao diêm, hai gói thuốc là cùng. Liên và em cố thức là vì cớ khác, vì muốn được nhìn chuyến tàu. Chín giờ có chuyến tàu ở Hà Nội đi qua huyện. Đó là sự hoạt động cuối cùng của đêm khuya”.
Phép thế: Sử dụng câu đứng sau các từ ngữ có tác dụng thay thế từ ngữ đã có ở câu trước đó.
Ví dụ: “Nghe chuyện Phù Đổng Thiên Vương, tôi tưởng tượng đến một trang nam nhi, sức vóc vạm vỡ… Tráng sĩ ấy gặp lúc quốc gia lâm nguy đã xông pha ra trận… Tuy thế người trai làng Phù Đổng chẳng mong nhận bổng lộc gì…”