Liên kết câu và liên kết đoạn văn là gì? Bài tập ví dụ minh họa
Phân biệt phép liên kết câu và câu đơn
Liên kết câu và liên kết đoạn văn là liên kết giữa các câu với nhau, các đoạn văn với nhau chứ không phải là liên kết trong 1 câu cụ thể.
Ví dụ 1: “Một dân tộc gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do”.
=> Trong ví dụ trên, có 3 từ được lặp lại 2 lần đó là “gan góc” “dân tộc” “năm nay”. Nhưng đó không phải là phép lặp liên kết mà chỉ là biện pháp tu từ điệp ngữ.
Ví dụ 2: Bạn có ý thức phòng dịch rất tốt và tôi cũng như vậy
=> Từ “và” có tác dụng liên kết 2 câu lại với nhau nhưng đây chỉ là một câu đơn nên không phải là phép nối hay phép thế.
Cần kết hợp phép liên kết nội dung và hình thức
Chú ý tới liên kết ở hai phương diện và có liên kết nội dung mới có liên kết hình thức.
Ví dụ: Một con quạ khát nước. Nước là một hợp chất gồm 2 nguyên tử hidro và 1 nguyên tử oxi. Oxi cần cho sự sống. Sự sống vẫn đang tiếp diễn trên hành tinh này.
=> Mỗi câu đều hướng tới một đối tượng khác nhau, không phục vụ một chủ đề chung nên sự lặp lại từ ngữ chỉ là sự trùng lặp ngẫu nhiên, không có tác dụng liên kết.
Các bài tập về liên kết câu và liên kết đoạn văn
Bài tập 1: Sắp xếp các câu văn sau theo một trình tự hợp lý để được đoạn văn hoàn chỉnh
(1) Mặt nước sáng lóa
(2) Trăng lên cao
(3) Biển và trời nhưng hôm có trăng đẹp quá
(4) Bầu trời càng sáng hơn
(5) Cả một vùng nước sóng sánh, vàng chói lọi
Gợi ý đáp án: “Biển và trời những hôm có trăng đẹp quá. Trăng lên cao. Mặt nước sáng lóa. Cả một vùng nước sóng sánh, vàng chói lọi. Bầu trời càng sáng hơn”.
Bài tập 2: Chỉ ra các phép liên kết câu và liên kết đoạn trong những trường hợp sau:
(1) Trường học của chúng ta là trường học của chế độ dân chủ nhân dân, nhằm mục đích tạo ra những cán bộ và công dân tốt, những người chủ tương lai của nước nhà. Về mọi mặt, trường học của chúng ta phải hơn hẳn trường học của thực dân và phong kiến.
(2) Muốn được như thế thì thầy giáo, học trò và cán bộ phải cố gắng hơn nữa để tiến bộ hơn nữa.