Mặt phẳng tọa độ – Toán lớp 7 là chuyện nhỏ

Ghi chú: Tài liệu trích dẫn

Trong bài học số 6, các bé được làm quen với khái niệm rất mới là mặt phẳng tọa độ. Đây là nội dung kiến thức khá mới đối với học sinh. Cảm nhận ban đầu của các bé là sự bỡ ngỡ bởi khái niệm này còn khá xa lạ và có tính trừu tượng cao. Tuy nhiên, thực tế đây là nội dung khá dễ, có ứng dụng rất nhiều trong thực tế, các bé hẳn đã từng tiếp xúc qua mặt phẳng tọa độ. Vậy làm sao để xác định mặt phẳng cũng như cách xác định tọa độ các điểm trên mặt phẳng? Hãy cũng Vietlearn tìm hiểu trong bài viết sau đây.

Mặt phẳng tọa độ là gì

  1. Ví dụ:

Ví dụ: Trên mỗi bàn cờ vua đều có 8 cột từ a-h và 8 hàng từ 1-8. Mỗi ô trong bàn cờ đều tương ứng với 1 cặp giá trị cột và hàng. Dựa vào số hàng và cột ta có thể xác định được vị trí của quân cờ.

Vận dụng: Xác định hàng và cột của quân xe trên bàn cờ vua khi biết các thông tin sau: a1, a7, g4, h3, c3.

+a1: quân xe đang ở cột a, hàng thứ 1

+a7: quân xe đang ở cột a, hàng thứ 7

+g4: quân xe đang ở cột g, hàng thứ 4

+h3: quân xe đang ở cột h, hàng thứ 3

+c3: quân xe đang ở cột c, hàng thứ 3

  1. Mặt phẳng tọa độ:

Dựa trên ví dụ về bàn cờ, ta có những hình dung ban đầu về mặt phẳng tọa độ. Theo đó, ta có thể xác định vị trí của 1 điểm trên mặt phẳng. Ta có một số khái niệm liên quan:

Khái niệm về mặt phẳng : Trong toán học, mặt phẳng là mô hình hai chiều kéo dài vô tận. Mặt phẳng có chiều dài và chiều rộng.

Tọa độ: Là vị trí xác định của điểm trên một mặt phẳng, được biểu thị bằng các giá trị quy ước trên bản đồ

Từ những kiến thức bên trên, ta có định nghĩa về mặt phẳng tọa độ.

  1. Cách vẽ

Trên một mặt phẳng vẽ hai trục Ox và Oy vuông góc với nhau

=> Hệ trục Oxy được gọi là mặt phẳng tọa độ.

Các thành phần của hệ trục tọa độ:

+Ox: được gọi là trục hoành, có đồ thị là y= 0

+Oy: được gọi là trục tung, có đồ thì là 0 = x

Trong đó, trục hoàng thường nằm ngang, trục tung được vẽ theo chiều thảng đứng.

+O được gọi là gốc tọa độ, có tung độ và hoành độ đều bằng 0.

  • Hai trục Ox và Oy chia mặt phẳng thành 4 phần

Mặt phẳng Oxy

Góc phần tư thứ nhất – I: Là phần mặt phẳng bao gồm các điểm có tung độ và hoàng độ đều dương

Góc phần tư thứ hai – II: Là phần mặt phẳng bao gồm các điểm có tung độ dương và hoàng độ âm