Python là gì? Tổng quan về ngôn ngữ lập trình python
Ghi chú: Tài liệu trích dẫn
Python là gì? Là ngôn ngữ lập trình đối tượng được tạo bởi Guido van Rossum. Không chỉ có khả năng tự động chuyển đổi code mà còn là thư viện “khổng lồ” đem tới nhiều tiện ích cho người dùng. Để có thêm nhiều thông tin hữu ích khác, quý bạn đọc hãy theo dõi những nội dung thông tin chi tiết dưới đây.
Python là gì?
Là ngôn ngữ lập trình bậc cao, phục vụ cho các mục đích lập trình đa năng. Ưu điểm nổi bật nhất đó chính là dễ đọc, dễ nhớ, dễ học. Python là ngôn ngữ có cấu trúc tương đối rõ ràng, thuận tiện cho người mới học lập trình. Cấu trúc của python còn cho phép người dùng sử dụng để viết mã lệnh với số lần gõ phím tối thiểu.
Nói cách khác, khái niệm lập trình python là gì còn được hiểu là cửa ngõ để mọi người bước vào thế giới lập trình máy tính hay là một phương tiện để bạn nhận được một khoản lương “đáng mơ ước” từ một công việc sáng tạo.
Python mang bản chất là ngôn ngữ lập trình bậc cao, được tạo ra bởi Guido van Rossum. Ngôn ngữ python được thiết kế hướng tới đối tượng với cấu trúc hàng và cách xử lý dữ liệu đơn giản, dễ đọc. Nó sẽ giúp người dùng tạo ra những chương trình hay với số lượng dòng code ít nhất.
Python hiện có 2 version phổ biến đó chính là python 2 và python 3. Một số HĐH Linux cũ không được hỗ trợ python 3 mà cần phải cài đặt. Do đó người dùng nên lựa chọn một phiên bản của python để viết lập trình và bạn nên sử dụng python 3.
=> Python là ngôn ngữ lập trình với mã nguồn mở đa mục đích, hỗ trợ nhiều phong cách lập trình cốt lõi khác nhau, thiết kế của python đem tới sự thuận lợi trong việc đọc hiểu code, đơn giản và rõ ràng.
Nguồn gốc của ngôn ngữ python là gì?
Như đã thông tin ở trên, ngôn ngữ python được tạo ra bởi Guido van Rossum, ra mắt lần đầu tiên vào tháng 2/1991. Vào cuối những năm 1980, Guido van Rossum làm việc tại Amoeba, ông sử dụng ngôn ngữ thông dịch như ABC để truy cập vào các cuộc gọi của Amoeba. Chính vì thế, ông đã quyết định tạo ra một ngôn ngữ mở rộng và đó chính là nguồn gốc cho sự ra đời của python.
Python được đặt theo tên của một con rắn thần python trong thần thoại Hy Lạp. Rossum là fan của sê-ri chương trình hài cuối những năm 1970 và cái tên “python” được đặt cũng lấy một phần trong “Monty Python’s Flying Circus”.
Trải qua hơn 30 năm hình thành và phát triển, python có các phiên bản sau:
1/1994: Python 1.0 (bản phát hành đầu tiên)
05/09/2000: Python 1.6 ( Là phiên bản 1.x cuối cùng)
16/10/2000: Python 2.0 (Giới thiệu list các comprehension)
03/07/2010: Python 2.7 (Là phiên bản 2.x cuối cùng)
03/12/2008: Python 3.0 (Loại bỏ cấu trúc và các mô-đun trùng lặp)
20/07/2020: Python 3.8.5 (Phiên bản mới nhất tính đến thời điểm hiện tại)
Các tính năng nổi bật của phần mềm python
Ngôn ngữ lập trình python có các tính năng nổi bật sau:
Miễn phí, mã nguồn mở: Bạn có thể thỏa mái sử dụng và phân phối python thậm chí là có thể sử dụng chúng để phục vụ cho mục đích thương mại. Bởi chúng là mã nguồn mở, bạn không chỉ sử dụng các phần mềm, chương trình được viết trong python mà còn có thể thay đổi mã nguồn. Python có một cộng đồng lớn, thường xuyên cập nhật, không ngừng cải tiến.
Ngôn ngữ lập trình đơn giản, dễ đọc: Python có cấu trúc ngữ ngáp đơn giản, rõ ràng. Nó dễ đọc và viết đơn giản hơn nhiều khi so sánh với ngôn ngữ lập trình khác như C ++, Java, C#. Python làm cho việc lập trình trở nên thú vị, giúp các lập trình viên tập trung vào những giải pháp chứ không phải là cú pháp.
Khả năng di chuyển: Các chương trình trên python có thể di chuyển từ nền tảng này đến nền tảng khác mà không gặp phải bất kỳ thay đổi nào khi chạy. Nó chạy liền mạch trên các nền tảng như Mac, Windows, Linux.
Khả năng mở rộng và có thể nhúng: Nếu một ứng dụng đòi hỏi sự phức tạp lớn, bạn có thể dễ dàng kết hợp với các phần code bằng C, C ++ và những ngôn ngữ khác vào code python. Bởi vậy, sẽ giúp ứng dụng của bạn có những tính năng tốt hơn, khả năng scripting mà các ngôn ngữ lập trình khác khó có thể làm được.
Ngôn ngữ thông dịch cấp cao: Với python bạn không cần phải lo lắng về việc quản lý bộ nhớ, dọn dẹp những dữ liệu vô nghĩa,…Khi chạy, ngôn ngữ python sẽ tự động chuyển đổi code sang ngôn ngữ để máy tính có thể hiểu và bạn cũng không cần lo lắng về bất kỳ hoạt động ở cấp thấp nào.
Hướng đối tượng: Mọi thứ của python đều hướng đối tượng. Lập trình đối tượng sẽ giúp giải quyết các vấn đề một cách trực quan nhất. Với lập trình đối tượng, bạn có thể phân chia nhiều phức tạp thành các tập nhỏ hơn bằng cách tạo ra các đối tượng.
Thư viện tiêu chuẩn lớn: Ngôn ngữ python có thư viện lớn giúp cho việc lập trình trở nên dễ dàng hơn vì không phải tự viết tất cả các code. Những thư viện này được kiểm tra kỹ lưỡng, nên chắc chắn nó không làm hỏng code hay ứng dụng nào của bạn.
Ngôn ngữ python được dùng với nhiều mục đích khác nhau, cụ thể:
Viết các ứng dụng web: Lập trình viên có thể tạo các web app có khả năng mở rộng bằng cách sử dụng framework và CMS (hệ thống quản trị nội dung) có trong python. Các nền tảng ứng dụng web được sử dụng phổ biến như Django, Flask, Pyramid.
Khoa học, phân tích số liệu: Trong có python có nhiều thư viện khoa học và tính toán số liệu. Hiếm có một ngôn ngữ nào có được sức mạnh như python khi nó có thể sử dụng trong Data Analytics, Machine Learning và Computing Science. Từ số lượng thư viện chuẩn lớn và các plugin, python hoàn toàn đáp ứng được công việc phân tích, tính toán số liệu.
Dạy lập trình: Ngôn ngữ python được nhiều công ty, trường đại học/cao đẳng lựa chọn để dạy lập trình cho người mới bắt đầu. Ngoài những tính năng tuyệt vời thì cú pháp đơn giản, dễ sử dụng cũng là lý do thuyết phục người dùng lựa chọn.
Tạo nguyên mẫu hay bản thử của phần mềm: Dù chậm hơn so với C++ hay Java nhưng python lại là ngôn ngữ tuyệt vời để tạo ra các bản mẫu thử nghiệm trước khi đưa vào thực tiễn sử dụng.
Có nên học lập trình python không?
Người dùng nên học lập trình python vì những lý do sau:
Cú pháp đơn giản, dễ hiểu: Hiện nay, có nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau nhưng python vẫn được lựa chọn hơn cả nhờ cú pháp đơn giản, dễ sử dụng. Nó gần như tiếng anh và có thể đọc hiểu, viết nhanh ngay cả đối với những ai chưa có kinh nghiệm lập trình.
Cấu trúc rõ ràng, ngắn gọn: Nếu như bạn đã từng làm việc với các ngôn ngữ C, C++, Java,…ít nhiều cũng sẽ phải đau đầu khi gặp phải các lỗi sai cú pháp, sai hàm. Nhưng với python thì hoàn toàn khác, công việc này sẽ được thực hiện tự động không còn có các dấu dấu chấm phẩy cuối dòng lệnh hay không cần phải xác định kiểu biến,…
Giảm lượng code cần viết: Python cho phép người dùng viết các chương trình có chức năng tốt hơn với ít dòng code hơn. Bạn có thể tham ham khảo mã nguồn game Tic-tac-toe (pastebin.com/7LTkj2V5) với giao diện đồ họa và đối thủ máy tính thông minh mà chỉ có chưa đến 500 dòng code.
Cộng đồng hỗ trợ tốt hơn: Python có một cộng đồng hỗ trợ rất lớn, có cả các diễn đàn hoạt động trực tuyến giúp bạn giải quyết các vấn đề nào đó trong quá trình sử dụng python. Một số group mà bạn có thể tham gia như:
Hướng dẫn cách cài đặt python
Có nhiều cách để cài đặt phần mềm python, nhưng không phải ai cũng biết cách cài đặt chúng. Vậy nên, Vietlearn.org sẽ hướng dẫn bạn cài đặt python trên 3 nền tảng phổ biến sau:
Cách cài đặt Python trên Windows
Bước 1: Người dùng download python phiên bản mới nhất cho Windows tại https://www.python.org/downloads/. Tiếp theo, bạn click chuột vào file vừa tải xuống để tiến hành cài đặt.
Bước 2: Bạn chọn “Customize installation” rồi chọn tất cả các tính năng tùy chọn. Tiếp tục chọn “Next”.
Bước 3: Chọn các tính năng tùy chọn như trong hình dưới đây sau đó bạn chọn “Install”. Vậy là bạn đã hoàn tất việc cài đặt.
Bây giờ, bạn có thể chạy python trên command line. Gõ lệnh python trong trường hợp python 2 hoặc python 3. Lúc này nó sẽ hiển thị như một lỗi đó là vì chúng ta chưa thiết lập Path cho Python.
Để thiết lập Path cho python bạn nhấp chuột vào “My Computer” rồi chọn “Properties” rồi chọn “Advanced system settings” sau đó chọn “Environment Variables…”.
Tại vùng System Variables bạn chọn biến Path sau đó là Edit.
Click OK – OK-OK và khởi động lại máy tính, chạy python để kiểm tra kết quả.
Cách cài đặt Python trên Ubuntu (Linux)
Để cài đặt Python trên Ubuntu (Linux), bạn thực hiện theo các bước đơn giản sau:
Bước 1: Tải Python về máy và trong phần terminal, bạn vào thư mục chứa file mình vừa tải để chạy lệnh giống như giải nén file.
Bước 2: Tiếp đến, thư mục đã giải nén và bạn nhập các mã lệnh để biên dịch mã nguồn Python trên Ubuntu.
Bước 3: Trong trường hợp bạn mới sử dụng thì nên cài đặt Sublime text ở máy để viết code.
Bước 4: Click mở Sublime text rồi chọn vào file, chọn new file/Ctrl + N để có thể tạo một file mới và lưu Python tải về vào đó.
Bước 5: Bạn sẽ di chuyển đến mục Tool, chọn Build/Ctrl + B để thấy kết quả cài python trên Ubuntu.
Cách cài đặt Python trên macOS
Bước 1: Bạn tải Python về máy tính, tiến hành mở file đã tải để thực hiện cài đặt theo hướng dẫn và thông báo trên màn hình.
Bước 2: Bạn sử dụng ứng dụng Sublime text để viết code.
Bước 3: Mở trình biên tập code và tạo một file mới có đuôi là .py rồi viết code và lưu lại.
Bước 4: Tùy thuộc vào từng trình biên tập code mà bạn chạy các lệnh code khác nhau. Đối với Sublime text thì hãy nhấn chọn Ctrl + B để xem kết quả cài đặt.