Tại sao có giải Nobel?
Từ khóa tìm kiếm: Hãy Trả Lời Em Tại Sao? – Tập 5 – Arkady Leokum
Hàng năm, khi giải Nobel được công bố thì người trúng giải được quảng cáo rầm rộ. Họ được phỏng vấn và có nhiều bài báo viết về họ. Người ta làm như vậy vì giải Nobel được hầu hết mọi người công nhận là danh dự cao nhất dành cho người đã có những công trình to lớn và đặc biệt trong các lãnh vực như hóa học, vật lý, y học, văn chương. Cũng có giải Nobel hòa bình dành cho những nỗ lực vận động thực hiện hòa bình. điều kỳ lạ trong giải Nobel là nó được một người đã góp phần rất lớn cho khoa học thuộc lãnh vực… phá hoại đặt ra. Alfred Nobel sinh tại Stockholm và sống từ năm 1833 đến năm 1896. Trong những khám phá, phát minh mà ông có bản quyền thì có phát minh ra thuốc nổ và chất nổ “blasting gelatin” còn mạnh hơn thuốc nổ dynamite nữa và thêm một loại gọi là ngòi nổ. Có thể là vì nghĩ rằng đã chế ra cái vũ khí giết người như vậy, nên Nobel cảm thấy cần phải làm cái gì đó “cao quí” cho loài người để bù lại. Ông quan tâm đến việc kiến tạo hòa bình và đưa ra những kế hoạch nhằm ngăn ngừa chiến tranh. Cũng nên biết thêm, tuy là nhà khoa học kiệt xuất, Nobel đồng thời cũng là một thi sĩ. Ông cho rằng văn chương và khoa học là những động lực quan trọng nhất thúc đẩy sự tiến bộ của nhân loại.
Khi qua đời, ông đã để lại số tiền tương đương với 9 triệu đô (tính vào thời điểm 1896 thì đây là tài sản khổng lồ). Số tiền này được dùng làm giải thưởng cho những ai có những công trình hoặc đóng góp nổi bật trong các lĩnh vực lý, hóa, y, văn chương và sự thăng tiến hòa bình thế giới. Mỗi giải trị giá tương đương 40.000 đô. Lần đầu tiên các giải này được phát ra là vào ngày 10 tháng 12 năm 1901, nhân ngày giỗ của ông. Vì ông là công dân Thụy điển, cho nên Hội đồng giải Nobel Thụy điển đứng ra tổ chức và phát giải thưởng. Hội đồng này gồm nhiều tổ chức. Chẳng hạn, Viên Khoa học Hoàng gia Stockholm tuyển “khôi nguyên” khoa vật lý và hóa. Viện Hàn lâm Caroline ở Stockholm tuyển “khôi nguyên” khoa y. Viện Hàn lâm Văn học tuyển “khôi nguyên” môn văn. Hội đồng gồm năm người do nghị viện Na Uy đề cử sẽ tuyển “khôi nguyên” giải hòa bình.
Trong số những “khôi nguyên” giải Nobel có những tên tuổi lẫy lừng như Albert Einstein, Marie Curie, Ernest Hemingway…