Tại sao người máy có thể làm việc trên vũ trụ?
Khai thác và sử dụng tài nguyên vũ trụ là một nhiệm vụ chiến lược rất quan trọng của loài người. Thế kỉ XX với sự phát triển của kĩ thuật du hành vũ trụ đã tạo nên những điều kiện đưa con người lên Mặt Trăng, xây dựng trạm vũ trụ, thăm dò sao Hỏa. Việc đó đã vén tấm màn để loài người tiến quân vào vũ trụ. Thế nhưng, các phi công vũ trụ bước vào vũ trụ làm việc không chỉ tiêu phí một hệ thống đảm bảo an toàn tốn kém mà còn lo ngại khi sinh mạng của họ vẫn luôn luôn bị đe dọa. Bởi vậy, các nước đều khai phá người máy vũ trụ cao cấp, hi vọng là chúng sẽ giúp con người một tay, thay cho con người để thực hiện công việc dự định. Hiện nay, rất nhiều người máy vũ trụ đã được đưa vào ứng dụng, chúng có thể làm việc thoải mái bên ngoài khoang tàu vũ trụ mà không cần mặc áo vũ trụ đắt tiền, cũng không cần đến hệ thống đảm bảo an toàn tính mạng kia nữa. Chúng có thể xây lắp kiến trúc không gian dưới sự điều khiển của con người, duy tu sửa chữa vệ tinh và tàu vũ trụ, còn có thể tiến hành sản xuất trên vũ trụ thực hiện thí nghiệm khoa học.
Người máy làm sao có thể làm việc trong vũ trụ thoải mái như vậy?
Người máy vũ trụ làm việc trong môi trường trọng lực nhỏ, chân không cao, nhiệt độ thấp và bức xạ mạnh. Bởi vậy, chúng rất khác với người máy thông thường. Rất nhiều người máy vũ trụ được chế tạo từ nguyên liệu hợp chất đặc biệt có tính chống bức xạ tốt, chịu nhiệt độ cao hoặc thấp và có những đặc điểm khác như thể tích nhỏ, tính uốn cong tốt, trọng lượng nhẹ. Nó có cánh tay dài mà nhẹ, trên lục địa tỏ ra yếu đuối, nhưng trên vũ trụ nó lại có thể nâng bổng tải trọng mấy chục tấn.
Người máy vũ trụ được lắp đặt các bộ cảm biến trí năng tiên tiến. Đường truyền tin về thông suốt, kết cấu khá đặc biệt, năng lượng tiêu hao ít, độ tin cậy cao. Ví dụ, có người máy “ba đầu sáu tay”, rất thích hợp với việc di động và công tác trên vũ trụ. Cái “tay” khéo léo có các thiết bị cảm biến như bộ cảm biến lực, bộ cảm biến xúc giác; lại lắp thêm bộ cảm biến thị giác màu ba chiều, thực hiện và phối hợp nhiều tay, phối hợp tay – mắt và đã thực hiện được đặc điểm ưu việt của người máy vũ trụ.
Người máy vũ trụ còn có hệ thống điều khiển cao cấp. Người ta đã tiến hành điều khiển từ xa thông qua mạng thông tin từ xa và hệ thống máy tính tốc độ cao.
Người máy vũ trụ còn có trí năng cao. Sử dụng trong con tàu vũ trụ và người máy trạm công tác trước đây phần lớn là người máy điều khiển từ xa. Còn hiện nay thì người máy vũ trụ trí năng cao có khả năng tự điều khiển cũng đã từ nghiên cứu đưa vào ứng dụng rồi. Loại người máy này có nhiều chức năng cảm giác tựa như người vậy. Nó có thể nhận biết sự thay đổi của ngoại cảnh, tự thích ứng với ngoại cảnh. Nói chung còn có khả năng tự sửa đổi và biên soạn chương trình máy tính nữa, lại còn có khả năng chẩn đoán các trở ngại. Nó không chỉ có thể tiến hành sửa chữa các trục trặc xảy ra với bản thân mà còn có thể sửa chữa cho người máy khác. Đó chính là dựa vào là kĩ thuật trí năng (trí tuệ) nhân tạo và kĩ thuật hệ thống chuyên gia, có thể tự hoàn thành nhiệm vụ định trước trong tình hình không có người can dự. Người máy dùng cho việc thăm dò sao Hỏa đã có các chức năng như vậy đấy. Cùng với sự phát triển thêm một bước của kĩ thuật điện tử, khoa học máy tính và kĩ thuật trí tuệ nhân tạo thì người máy vũ trụ tự điều khiển có chức năng hoàn thiện sẽ phát huy tác dụng to lớn trong việc khai phá và sử dụng tài nguyên vũ trụ.
Từ khóa: Kĩ thuật du hành vũ trụ; Người máy vũ trụ; Trí tuệ nhân tạo.