Tại sao nói giải quyết vấn đề Y2K rất phức tạp?

Vấn đề sự cố Y2K xem ra thì giản đơn, chỉ cần đổi hai hàng số hiển thị năm thành con số bốn hàng là có thể phân biệt thế kỷ XX, thế kỷ XXI. Nhưng trên thực tế lại rất phức tạp. Khi chúng ta bước vào thao tác cụ thể sẽ thấy rằng đây là việc rất gian nan. Một nguyên nhân trong đó là kiểm tra rất phức tạp. Vấn đề năm tháng đã đụng chạm tới các mặt của hệ thống, bao gồm: đồng hồ phần cứng, hệ điều hành, phần mềm hệ thống, phần mềm tầng trung gian, việc bao thầu phần mềm của nhà kinh doanh bên C và cả chương trình ứng dụng mà bản thân người dùng máy đã tạo ra. Trong hàng vạn chương trình, ta làm sao mà tìm thấy được các hạng mục có liên quan tới thời gian năm tháng? Hàng loạt dữ liệu quan trọng (gồm văn kiện và số liệu trong kho dữ liệu) thì những năm tháng nào có liên quan? Ở đâu? Sửa lại thế nào? Hiển thị thống kê có 40 – 98% chương trình, 20 – 85% văn kiện dữ liệu sẽ chịu ảnh hưởng bởi thời gian năm tháng. Trên thực tế thì không phải là mọi ngôn ngữ, mọi mặt bằng đều có thể tìm ra công cụ chuyển đổi để giải quyết vấn đề năm. Cũng chẳng có một công cụ nào có thể phát hiện ra tất cả các hạng mục có liên quan tới thời gian năm tháng. Bởi vì rất nhiều hạng mục có quan hệ tới thời gian đều ẩn tàng trong lôgic hoặc tính toán của chương trình, rất khó mà tìm thấy mà cần phải can thiệp bằng thủ công.

Vấn đề sự cố Y2K ảnh hưởng tới mạng rất quan trọng. Trên mạng có tới hàng ngàn, hàng vạn máy phục vụ và máy của khách hàng. Khi sơ thủy hóa trạm công tác PC và thiết bị phục vụ, nó phải bố trí thời gian và lịch thông qua việc BIOS và số trị thực của đồng hồ. Lịch trong hệ thống máy PC (máy vi tính cá nhân) và máy phục vụ có thể bị hệ điều hành mạng cấy vào trong việc lắp đặt chương trình ứng dụng của máy tính khách hàng máy tính dịch vụ. Bởi vậy, nếu BIOS không thể vượt qua được năm 2000 suôn sẻ thì đến lúc đó mọi trị số tham khảo về thời gian và lịch sẽ trở thành số liệu phi pháp. Chương trình ứng dụng mạng có khả năng nhận được lịch sai là rất lớn, theo tính toán thì máy PC từ năm 1996 về trước có 93% BIOS sẽ không vượt qua được năm 2000. BIOS từ năm 1996 về sau thì có khá hơn, chừng 47% không vượt qua được năm 2000. Đó là vì hệ thống BIOS (basic input/out put system hệ thống xuất nhập cơ sở – Mã điều khiển các phần cứng cơ sở như sự tác động qua lại với ổ đĩa mềm, ổ đĩa cứng và bàn phím – chú thích của ND) hệ thống cũ của máy PC ra đời đầu thập kỷ 80 không cho phép nhập lịch lớn hơn ngày 31 tháng 12 năm 1999. BIOS về sau tuy đã được đổi mới, nhưng về cơ bản bộ phận này vẫn giữ nguyên. Bởi vậy mà dẫn tới việc từ chối thu và phát thư điện tử, thiết bị mất đi khả năng thao tác hỗ trợ, hộp thư thoại và hệ thống trao đổi hỗn loạn.

Tính phức tạp của vấn đề Y2K còn ở trong quá trình thử nghiệm sửa đổi. Do hệ thống nhiệm vụ mấu chốt vận hành không thể ngắt ngừng máy mà dẫn tới khó khăn nhiều cho việc sửa chữa, thử nghiệm và thay đổi. Ngoài ra cơ cấu nhiệm vụ mấu chốt vận hành ít nhiều đều có tính cơ mật, từ đó mà có những hạn chế ở mức độ khác nhau đối với việc xen vào giữa các nhà cung cấp và phương án giải quyết chuyên ngành. Ngoài ra, vấn đề năm 2000 còn đụng tới hệ thống cấy vào nhất thể hóa cơ điện có nhân tố lịch đa dạng, số lượng của chúng lớn lại phân bố rộng, trình độ của nhân viên xúc tiến chênh lệch lớn đã dẫn tới chương trình ứng dụng không đồng đều, gây khó khăn càng lớn hơn cho việc đổi mới hệ thống.

Các nhân tố kể trên đã khiến vấn đề Y2K từ một vấn đề kĩ thuật nhỏ nhoi trở thành một vấn đề qui hoạch tổng thể rất lớn mà mọi nơi sẽ đụng phải.

Từ khóa: Hệ thống máy tính; Sự cố Y2K.