Tìm hiểu về ròng rọc cố định? Giải đáp kiến thức vật lý 6

Vietlearn

51 minutes

Ghi chú: Tài liệu trích dẫn

Những chiếc máy cơ đơn giản đều đem đến những tác dụng tốt trong ứng dụng cuộc sống. Với những bài viết trước, các em đã được tìm hiểu về các loại máy cơ đơn giản như mặt phẳng nghiêng, đòn bẩy. Trong bài viết này, các em sẽ được tìm hiểu những điều cần biết về ròng rọc cố định. Liệu loại máy cơ đơn giản này có đem đến nhiều tác dụng tốt? Ròng rọc có được sử dụng nhiều trong cuộc sống hằng ngày không? Chúng ta cùng nhau giải đáp trong bài viết ngày hôm nay nhé!

Ròng rọc là gì?

Ròng rọc là một trong những loại máy cơ đơn giản được sử dụng rất nhiều trong cuộc sống hiện nay. Nếu các em đã được tìm hiểu về máy cơ đơn giản, chắc chắn sẽ biết đến loại này. Ròng rọc là một bánh xe có rãnh quay quanh một trục dùng để mắc dây kéo vật nặng lên dễ dàng hơn. Dựa vào cấu tạo và mục đích sử dụng, ròng rọc còn được chia ra thành hai loại riêng biệt. Ròng rọc cố định và ròng rọc động. Tuy nhiên, mục đích chính của ròng rọc vẫn là giúp chúng ta nâng vật lên vị trí cao một cách dễ dàng.

Bánh quay ròng rọc và móc treo

Ứng dụng của ròng rọc

Chúng ta có thể bắt gặp ròng rọc rất nhiều trong cuộc sống hằng ngày. Ngay cả những chiếc thang máy chúng ta thường sử dụng cũng là một ứng dụng của ròng rọc. Tuy nhiên những chiếc ròng rọc được sử dụng trong cuộc sống đều sẽ có cấu tạo đặc biệt hơn. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, người ta sẽ thiết kế ra những chiếc ròng rọc phù hợp. Các em có thể được thực hành với ròng rọc cố định cơ bản ở trên lớp. Đây sẽ là cơ hội để các em hiểu hơn về loại máy cơ đơn giản này.

Phân tích lực khi sử dụng ròng rọc

Không chỉ có thang máy, trong những công trình thi công xây nhà, người ta cũng dùng đến ròng rọc. Các em có thể thấy các chú thợ xây dùng ròng rọc để đưa gạch lên tầng 2, tầng 3 của nhà đang xây. Đây chính là ứng dụng các em có thể thấy rõ ràng và đơn giản nhất. Ròng rọc cố định được sử dụng nhiều nhất trong cuộc sống. Bởi kết cấu đơn giản, lại đem đến nhiều tác dụng di chuyển vật nặng lên cao mà không cần tốn quá nhiều lực.

Tìm hiểu thêm về đòn bẩy

Các loại ròng rọc

Như chúng ta đã đề cập đến ở trên, ròng rọc được chia thành hai loại cơ bản là ròng rọc cố định và ròng rọc động. Về cơ bản thì cấu tạo của ròng rọc vẫn là như nhau. Nhưng với ròng rọc động, trục quay của ròng rọc không cần cố định mà có thể di chuyển. Người ta có thể kết hợp nhiều ròng rọc với nhau để sử dụng ròng rọc động tốt nhất. Ròng rọc động đem đến tác dụng giảm bớt lực kéo tốt hơn. Tuy nhiên nó cũng đem đến những nhược điểm nhất định như khó điều khiển và cố định vật nặng.

Ròng rọc động

Nếu sử dụng ròng rọc động để kéo vật lên cao chúng ta chỉ cần bỏ ra lực F kéo = ½ P của vật. Nói một cách đơn giản, chúng ta được lợi về lực kéo vật rất nhiều. Tuy nhiên khi sử dụng loại ròng rọc này chúng ta không thể đổi chiều kéo vật.

Ròng rọc cố định

Ròng rọc cố định vẫn được sử dụng nhiều hơn trong cuộc sống hằng ngày. Sử dụng loại cố định, lực kéo F bỏ ra bằng chính lực P của vật. Chúng ta được lợi về hướng kéo vật trong trường hợp này. Các em có thể đứng cùng vị trí ban đầu của vật để kéo vật lên cao mà không sợ mất thăng bằng.

Hệ nhiều ròng rọc kết nối

Trong thực tế người ta hay kết hợp cả ròng rọc động và ròng rọc cố định để sử dụng. Mô hình này được gọi là palang. Nó sẽ giúp cho chúng ta vừa được lợi về chiều kéo cũng như giảm bớt lực kéo. Chính vì lợi ích này của ròng rọc đem lại mà trong các công trình người ta sử dụng nhiều. Các em nên ghi nhớ những kiến thức thực tế này để khi làm bài tập thực hành trở nên dễ dàng hơn.

Tác dụng của ròng rọc cố định

Vì ròng rọc cố định được giảng dạy nhiều hơn trong chương trình vật lý 6 của các em. Nên bài viết hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu kĩ hơn về loại ròng rọc này nhé! Như chúng ta đã biết, ròng rọc cố định bao gồm 1 bánh quay được gắn cố định vị trí. Kèm theo đó là dây kéo để cố định vật và di chuyển vật nặng. Chiếc ròng rọc này đem đến lợi ích về hướng kéo.

Chúng ta chỉ cần đứng cùng vị trí với vật nặng là có thể đưa vật lên cao mà không cần phải di chuyển. Sau khi cố định vật vào dây kéo, chúng ta chỉ việc dùng lực F kéo bằng trọng lượng của vật để kéo lên cao. Sử dụng ròng rọc cố định, chúng ta sẽ không bị mất thăng bằng trong khi kéo. Tư thế kéo vật cũng trở nên dễ dàng hơn. Ngoài ra, chúng ta có thể lắp nhiều ròng rọc cố định để có thể xoay chiều kéo vật dễ dàng hơn.

Palang – sự kết hợp của nhiều ròng rọc

Không chỉ có vậy, khi kết hợp nhiều ròng rọc cố định với nhau, chúng ta có thể di chuyển vật lên vị trí cao hơn, chắc chắn hơn. Ròng rọc đem đến rất nhiều lợi ích trong vận chuyển đồ vật. Các em hoàn toàn có thể thiết kế một chiếc ròng rọng cố định tại nhà để sử dụng mà không quá cầu kỳ. Trong các công trường nhỏ, người ta cũng hay dùng ròng rọc thay vì máy cẩu, máy nâng. Điều này đem đến sự tiết kiệm chi phí trong nhiều hoạt động.

Một số bài tập về ròng rọc cố định

Chắc chắn rằng, những bài tập trên lớp của các em về chủ đề này sẽ có rất nhiều. Chúng tôi đã tổng hợp một số dạng bài và cách làm để các em có thể tham khảo. Dạng bài dễ nhất và gặp nhiều nhất về chủ đề này chắc chắn là bài tập trắc nghiệm. Các em hãy tham khảo ngay dưới đây nha.

Móc treo ròng rọc

Trong các câu sau đây, câu nào là không đúng ?

Ròng rọc cố định có tác dụng làm thay đổi hướng của lực.

Ròng rọc cố định có tác dụng làm thay đổi độ lớn của lực.

Ròng rọc động có tác dụng làm thay đổi độ lớn của lực.

Ròng rọc động có tác dụng làm thay đổi hướng của lực.

Đáp án chính xác là: B. Theo lý thuyết, ròng rọc cố định không làm thay đổi độ lớn của lực. Lực F kéo chúng ta bỏ ra bằng P trọng lượng của vật.

Bài tập vận dụng

Máy cơ đơn giản nào sau đây không thể làm thay đổi đồng thời cả độ lớn và hướng của lực?

Ròng rọc cố định.

Ròng rọc động.

Vì sao đường di chuyển của bão lại tuân theo một quy luật nhất định?

Mặt phẳng nghiêng.

Đòn bẩy.

Đáp án chính xác là: A

Hãy thiết kế một hệ thống chuông chỉ gồm 1 ròng rọc và 1 đòn bẩy cho nhà thờ trên. Hình vẽ bài tập 16.2 trong sách bài tập của các em. Hãy vẽ sơ đồ hệ thống chuông của em.

Lời giải:phải dùng 8 ròng rọc động và 8 ròng rọc cố định tạo thành một palăng.

Lý do chính của việc đặt ròng rọc ở đỉnh cột cờ là để có thể

tăng cường độ của lực dùng để kéo cờ lên cao.

giảm cường độ của lực dùng để kéo cờ lên cao.

giữ nguyên hướng của lực dùng để kéo cờ lên cao.

thay đổi hướng của lực dùng để kéo cờ lên cao.

Bài tập liên hệ

Ròng rọc cố định được sử dụng trong công việc nào dưới đây?

Đưa xe máy lên bậc dốc ở cửa để vào trong nhà.

Dịch chuyển một tảng đá sang bên cạnh.

Đứng trên cao dùng lực kéo lên để đưa vật liệu xây dựng từ dưới lên.

Đứng dưới đất dùng lực kéo xuống để đưa vật liệu xây dựng lên cao.

Trong công việc nào sau đây chỉ cần dùng ròng rọc động?

Đứng từ dưới kéo vật nặng lên cao với lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật.

Đứng từ dưới kéo vật nặng lên cao với lực kéo bằng trọng lượng của vật.

Đứng từ trên cao kéo vật nặng từ dưới lên với lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật.

Đứng từ trên cao kéo vật nặng từ dưới lên với lực kéo bằng trọng lượng của vật.

Muốn đứng ở dưới để kéo một vật lên cao với lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật phải dùng

một ròng rọc không thay đổi vị trí

một ròng rọc động.

hai ròng rọc động.

một ròng rọc động và một ròng rọc cố định

Trên đây là những kiến thức và ví dụ về ròng rọc cố định. Cảm ơn các em đã đón đọc bài viết này. Hy vọng những điều được đề cập đến trong bài viết hôm nay sẽ giúp các em hiểu hơn, ghi nhớ tốt hơn.

Các em có thể đọc thêm nhiều bài viết mới trên trang chủ của chúng tôi. Những bài viết về chủ đều vật lý 6 đang chờ đón các em tại đây.

Đọc thêm các bài học khác

Sự nở vì nhiệt của chất rắn là gì? Giải đáp lý thuyết Vật lý 6

Lực kế phép đo lực trọng lượng và khối lượng – Vật lý 6

Vật lý 6: Tìm hiểu về kết quả tác dụng của lực?

Vật lý 6: Tìm hiểu về hai lực cân bằng?

Tìm hi

Vì sao khi kiểm tra thị lực phải che một con mắt?

1 2