Tớ đã học TIẾNG ANH như thế nào?
GAME 11: KẾT THÚC ĐỂ BẮT ĐẦU
Nghe tên trò chơi này có vẻ rất “con gái” phải không các ấy nhưng trò này cũng hay không kém các trò trên đâu nhé. Để chơi được trò này, tớ và mẹ cùng oẳn tù tì để là người được viết từ đầu tiên trên giấy. Sau đó, người chơi tiếp theo sẽ lấy chữ cái cuối cùng của từ đó để bắt đầu một từ mới. Cứ tiếp tục như vậy. Đến đây các ấy đã hiểu vì sao trò chơi lại có cái tên như vậy rồi chứ. Ví dụ nhé. Tớ viết từ là: “Open”, mẹ viết tiếp “new”. Tớ lại viết tiếp: “Word”, mẹ lại viết “door”… Cứ thế đến khi ai không tìm được từ tiếp là thua. Nhưng để cho dễ thắng, tớ thường kèm điều kiện: Phải nói được nghĩa của từ tìm ra và phải viết đúng từ nguyên thể chứ không phải từ quá khứ hoặc phân từ hai. Vì tớ biết mẹ tớ nhiều khi nghĩ ra từ rất giỏi nhưng hỏi đến nghĩa thì chỉ cười cười. Mẹ bảo tại mẹ già rồi nên hay quên (Không phải thế đâu, mẹ tớ còn trẻ mà), cũng có khi mẹ đổ tại: “Tại mẹ sinh Nam nên bây giờ đầu óc hay lú lẫn” – toàn những lý do buồn cười các ấy nhỉ? Nhưng bất kể thế nào, cứ phải gắn từ với nghĩa. Ngay bây giờ, các ấy thử chơi trò này đi nhé, hay lắm đấy!
GAME 12: MÔ PHỎNG CÁC TRÒ CHƠI TRÊN TRUYỀN HÌNH
Trên truyền hình có rất nhiều trò chơi phải không các ấy. Thế là tớ và mẹ thường học theo những trò chơi ấy, chỉ khác là chơi bằng tiếng Anh và tất nhiên, phần thưởng không phải là bằng tiền rồi. Nhưng cũng không vì thế mà trò chơi kém vui đi đâu nhé, có khi còn gay cấn và kịch tính hơn ấy chứ. Nói chung, chỉ là “mô phỏng” thôi còn nội dung chơi hoàn toàn do mình quyết định.
Trong tất cả các trò, tớ và mẹ hay chơi nhất là Ai là triệu phú?. Các ấy đã xem phim Triệu phú ổ chuột(1) (Slumdog Milionaire) chưa? Từ khi xem phim, tớ đâm ghiền trò chơi này. Nhất là hôm trước, khi đi đóng phim, tớ đã gặp một người Ấn Độ đang sinh sống tại đúng thành phố làm bối cảnh đóng phim này, tớ lại càng mê hơn. Nhưng để chơi được trò này, phải chuẩn bị công phu và tuyệt đối bí mật. Ví dụ, với vai trò là người dẫn chương trình, tớ phải chuẩn bị rất nhiều câu hỏi theo mức độ từ dễ đến khó. Mẹ tớ sẽ phải lần lượt trả lời và ghi các mức điểm. Ở các mức điểm quan trọng cũng có chúc mừng và kí séc đàng hoàng. Trong khi chơi cũng được quyền trợ giúp bằng cách… gọi điện lên tầng bốn cho bố tớ. Vui lắm và rất hấp dẫn nữa. Cũng có khi mẹ tớ là người chuẩn bị câu hỏi. Nếu tớ trả lời được điểm cao, được thành “triệu phú” là thế nào mẹ cũng cho đi ăn nhà hàng. Cái khó ở trò chơi này là vốn tiếng Anh của mình phải đủ để hiểu ở hầu hết các lĩnh vực. Ví dụ khi thì là Toán học nhé:
What is product of 8 and 4?
a. 12
b. 4
c. 32
d. 2
Với câu hỏi này, nội dung kiến thức sẽ trở nên dễ ợt nếu bạn hiểu được “product” nghĩa là “tích” phải không?
Và đây là câu hỏi “hơi khoai” về khoa học nhé:
The center of the Earth is also known as the…
a. Crust
b. Core
c. Magma
d. Mantle
Thế nào, các ấy có tìm ra câu trả lời không, có cần nhờ đến sự trợ giúp nào không? Còn tớ, với câu này, tớ đã phải nhờ đến sự hỗ trợ của bố để mới có được đáp án là “Core” đấy!
Hết trò chơi Ai là triệu phú?, các ấy có thể chuyển qua trò chơi Đường lên đỉnh Olympia với những gói câu hỏi rất chi là hấp dẫn. Ở trò chơi này, công việc ngược lại với việc đoán từ, đó là nếu mẹ tớ là MC, mẹ sẽ cho các nghĩa của từ và sau đó tớ sẽ phải đoán xem từ đó có nghĩa là gì. Để chơi được trò chơi này, cần phải hết sức chú ý lắng nghe và “bấm chuông” thật nhanh, chứ nếu không mẹ sẽ đập vào ghế bụp bụp ( báo hiệu là hết giờ ấy mà). Chơi trò chơi này nhiều, tự nhiên tớ thấy khi làm các bài thi, nhất là các kì thi lấy chứng chỉ tiếng Anh dành cho thiếu nhi của Cambridge trở nên đơn giản hơn nhiều vì trong phần thi thế nào cũng có một bài với yêu cầu tương tự. Nào, bây giờ các ấy chọn gói câu hỏi là bao nhiêu? 80 điểm nhé! Xem các ấy được bao nhiêu điểm nào:
If you want to post a letter you usually have to put this on the envelope.
This comes from trees and people make a lot of things with it, for example, tables, chairs and shelves.
This can take a lot of people from one place to another. You wait at a station for it. It is very long and first industrially invented by Peter Cooper.
You use it to draw straight lines.
Các ấy đoán được đúng hết phải không? Câu trả lời lần lượt là: “a stamp” (tem thì chắc chắn dùng để dán lên phong bì trong khi gửi thư rồi), “wood” (làm ra bàn, ghế, tủ… thì ắt hẳn là gỗ nhỉ), “a train” (giúp bạn di chuyển từ nơi này đến nơi khác và “hẹn gặp bạn ở sân ga” thì là anh bạn tàu rồi), “a ruler” (nếu không là thước kẻ thì làm sao bạn kẻ một đường thẳng được). Các ấy có thấy thú vị không nào? Bật mí cho các ấy nhé, đây cũng là trò chơi mà mẹ tớ rất hay chơi cùng tớ khi tớ còn bé tí, mới tập nói thôi. Tất nhiên khi ấy hai mẹ con chơi trò này bằng tiếng Việt. Nhưng mẹ tớ bảo, nhờ thế mà tớ biết nói nhanh hơn, chính xác hơn và dùng từ cũng phong phú hơn. Hi hi… mẹ tớ như chuyên gia ấy nhỉ.
NỤ CƯỜI Ở QUANH TA
Đây không hẳn là một trò chơi nhưng tớ thấy cũng tương đối thú vị và có thể giúp các ấy thư giãn nên tớ cũng viết ra để các ấy tham khảo nhé.
Khi ấy đọc một câu chuyện cười mà ấy thấy rất thú vị, ấy sẽ làm gì? Nếu chỉ ngồi cười ngặt nghẽo thì có thể ấy sẽ quên ngay, lúc nào muốn kể cho bạn bè ngồi nghĩ mãi chẳng ra. Với tớ, tớ quyết định, cứ gặp câu chuyện nào thú vị là tớ dịch sang tiếng Anh. Làm như thế, tớ cho rằng mình sẽ nhớ lâu hơn mà còn luyện được tiếng Anh nữa chứ. Những truyện cười thường rất ngắn nên khi dịch mình cũng không ngại, các từ trong truyện cười cũng chủ yếu là các từ trong sinh hoạt hàng ngày nên tớ tin là các ấy cũng có thể dịch dễ dàng. Bật mí với các ấy nhé, đến giờ tớ đã sưu tập và dịch ra được kha khá truyện cười. Khi nào gặp nhau, tớ sẽ mang ra khoe các ấy và “chúng ta cùng cười” nhé! Bây giờ tớ sẽ ví dụ một chuyện cười mà tớ đã dịch trong cuốn: Chuyện vui dạy học mà tác giả là bác tớ, bác Lê Phương Nga:
Teacher asked: You had 5 apples, mum gave to you 2 more apples. How many apples do you have now?
Ti cried: But I do not have enough hands to lift them all!
Bạn Tí buồn cười các bạn nhỉ. Cô chỉ hỏi xem 5 quả táo cộng với 2 quả táo bằng mấy quả táo mà bạn Tí lại khóc òa vì chỉ để ý đến việc cầm hết số táo được “đưa” cho. Đúng là cầm bảy quả táo cùng trên tay thì khó thật. Nhưng đây là đề Toán mà, cu Tí quên à?
HỌC TIẾNG ANH THÔNG QUA VIỆC THUYẾT TRÌNH
Chà chà, nghe đến thuyết trình thì hầu hết bạn nào cũng ngại. Các ấy thường cho rằng, thuyết trình là công việc chỉ dành cho các chính khách khi cần hùng biện một vấn đề gì đó trước đông người. Các ấy đừng lo lắng thế, đối với tớ, thuyết trình là một công việc cực kì thú vị, mỗi khi thuyết trình (cho khán giả gồm hai người là bố tớ và mẹ tớ), tớ có cảm giác như mình lúc ấy hoặc là giáo sư đại học, hoặc là một nguyên thủ quốc gia! Trước sự cổ vũ nhiệt tình của bố mẹ, tớ không hề ngần ngại. Ban đầu, khi vốn tiếng Anh chưa nhiều, bố mẹ cho tớ thuyết trình bằng tiếng Việt, chủ đề thì nhiều vô kể, có khi chỉ cần một chuyến đi chơi mà chủ yếu là window shopping (nghĩa là đi ngắm mà không mua hàng) cùng với mẹ cũng có thể trở thành chủ đề để thuyết trình rồi. Khi đó tớ sẽ phải nghĩ xem mình đã xem được những gì, điều gì làm mình ấn tượng, cảm xúc của mình… rồi nói sao cho mạch lạc, dễ hiểu trong một khoảng thời gian quy định của mẹ tớ. Sau này, có tiếng Anh làm phương tiện, những chủ đề để thuyết trình có vẻ khoa học hơn nhiều. Cứ ngày nghỉ là buổi sáng bố mẹ tớ tha hồ nghĩ chủ đề. Nhiều khi bố mẹ tớ còn tranh luận căng thẳng xem nên chọn chủ đề nào. Mẹ tớ thường thích những chủ đề liên quan đến thiên nhiên, hoa lá, cỏ cây, thậm chí cả quần áo, nấu nướng… nói chung rất là phụ nữ, còn bố tớ thì lại quan tâm đến những chủ đề về ngôn ngữ, về các nền văn minh, về vũ trụ… rất là vĩ mô. Để dung hòa, tớ thường phải tìm cách hôm thì chọn chủ đề bố giao, hôm thì chọn chủ đề mẹ giao. Các ấy thấy tớ có biết chiều lòng bố mẹ không nào?
Sau khi nhận chủ đề rồi, tớ lập tức lên Internet tìm hiểu những thông tin xung quanh chủ đề đó. Kinh nghiệm đầu tiên của tớ là để bài nói sâu sắc và thuyết phục, bao giờ mình cũng phải tìm hiểu lịch sử của vấn đề. Nghe có vẻ to tát nhưng thực sự là việc hiểu được nguồn gốc của một vấn đề bao giờ cũng khiến mình có cái nhìn khái quát hơn, ví dụ, khi tìm hiểu về tàu vũ trụ, tớ cần phải hiểu xem tàu vũ trụ ra đời từ khi nào, ở đâu, hình dáng ban đầu của nó… Tiếp đó tớ sẽ tìm hiểu vấn đề ở thời điểm hiện tại và sau cùng là triển vọng phát triển của nó. Sau khi có đầy đủ thông tin, tớ tiến hành làm powerpoint. Công việc này tốn khá nhiều thời gian vì muốn bài nói của mình hấp dẫn, tớ thường phải sưu tầm những hình ảnh độc đáo để chèn vào các slide của mình. Mẹ tớ rất thích những slide nào vừa có hình vừa có âm thanh. Đôi khi để lấy lòng “khán giả” tớ còn cho những đoạn nhạc du dương đi kèm, mẹ tớ cứ là mê tít.