Vì sao cần chế biến sữa thành sữa chua?
Sữa là loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, trong đó có đường (khoảng 4,6%), protein (khoảng 3,5%) và chất béo (khoảng 3,5%). Ngoài ra trong sữa còn có nhiều vitamin và các muối vô cơ. Vì vậy sữa là thức ăn chủ yếu cho trẻ sơ sinh, cũng là loại thức ăn giàu chất dinh dưỡng cho người lớn.
Sữa bò là thức ăn tự nhiên của bò mẹ dành cho bò con, nên dùng cho người có hai điểm không thích hợp: Một là khi trẻ em uống sữa bò dễ bị đóng vón thành cục trong dạ dày, khó cho việc tiêu hoá và hấp thụ. Đó là vì các chất protein trong sữa bò (chủ yếu là casein) dễ bị đông kết mà ra. Theo tính toán, khả năng kết vón của sữa bò là 50 – 90 g (cho 1 lít) thì ở sữa mẹ (chủ yếu là protein trắng), độ kết vón là 0 – 2 g. Hai là với người lớn khi ăn sữa bò, nhiều khi sinh đầy bụng, trướng bụng, thậm chí bị tháo dạ. Đó là do các chất đường trong sữa bò gây nên. Đường có trong các loại sữa động vật đều là đường lactoza. Đường lactoza chỉ dưới tác dụng của men lactosin mới có thể tiêu hoá được. Trong cơ thể trẻ sơ sinh, men lactosin có hoạt tính rất mạnh. Khi tuổi càng lớn, lactosin được tiết ra ngày càng thấp (không kể người đã dùng sữa dài ngày) nên có người lớn ăn sữa không tiêu hoá được, khi ăn sữa sẽ lên men sinh ra cacbon đioxit gây ra trướng bụng.
Để khắc phục nhược điểm kể trên, người ta chế biến sữa thành sữa chua. Sữa chua chính là sữa bò tươi cho lên men (men lactosin, một loại men có ích cho cơ thể người), sau đó diệt khuẩn, và tiến hành bảo quản lạnh mà thành. Trong quá trình lên men, một phần đường lactoza được chuyển hoá thành axit lactic, đồng thời loại β – casein dễ kết vón sẽ biến thành γ – casein không bị kết vón, hai loại chuyển hoá kể trên không làm mất đi giá trị dinh dưỡng của sữa mà lại cải thiện được chất lượng rất nhiều để sữa dễ được cơ thể hấp thụ. Ngoài ra trong sữa chua còn có axit lactic có thể duy trì được độ chua của ruột, ức chế sự phát triển các vi khuẩn có hại, đồng thời xúc tiến sự sinh trưởng của các vi khuẩn có ích. Sữa chua còn giúp cho cơ thể hấp thụ canxi. Vì vậy sữa chua là một loại chất dinh dưỡng có tác dụng bảo vệ sức khoẻ rất tốt.
Từ khoá: Sữa chua; Sữa bò.