Vì sao mùa thu ta cảm thấy “trời cao mát mẻ”?
Vùng T rung, hạ du T rường Giang, T rung Quốc, hễ đến mùa thu đặc biệt là tháng 9, tháng 10, bầu trời cao lồng lộng, không gợn một chút mây, mưa rất ít. Ban ngày trời sáng, ban đêm trăng sao, bầu trời rất cao, không khí sạch sẽ thoáng mát. Quả đúng là mùa thu trời mát dịu, khác hẳn với mùa thu đầy mưa ở vùng miền T ây T rung Quốc.
Vì sao khu vực T rung, hạ du T rường Giang lại có hiện tượng đó? Chúng ta có thể từ sự biến đổi bức xạ ánh nắng của các mùa, các dòng khí và tính chất địa hình để phân tích.
Mùa thu là mùa quá độ từ hè sang đông. T hời kỳ này góc chiếu của ánh nắng Mặt T rời từ lớn biến thành nhỏ, lượng nhiệt mặt đất nhận được đã giảm đi rất nhiều so với mùa hè. Đầu tháng 9 lại có những luồng khí lạnh từ miền Bắc tràn xuống phía nam, thổi đến T rung, hạ du sông T rường Giang, khiến cho không khí nóng nực còn đọng lại của mùa hè đã nhanh chóng bị đẩy xuống phía nam. Do đó khoảng tháng 9, tháng 10, vùng T rung, hạ du T rường Giang đã được luồng không khí áp suất cao khống chế. Ở trên bầu trời là luồng không khí áp suất cao cận nhiệt đới của T hái Bình Dương bao phủ, chưa rút xuống phía nam cho nên lúc đó trên mặt đất và trên không đều được bao trùm bởi lớp không khí áp suất cao.
Trong vùng cao áp, không khí chìm dần xuống.
Trong quá trình đó thể tích không khí bị nén lại, do đó nhiệt độ không khí tăng cao. Điều đó khiến cho độ ẩm tương đối của không khí giảm đi, không khí biến thành khô ráo, không có lợi cho sự hình thành mây và mưa. Đó là nguyên nhân chủ yếu khiến cho vùng Trung, hạ du Trường Giang sản sinh ra mùa thu bầu trời cao, không khí mát mẻ. Sau tháng 10 thì luồng không khí áp suất cao của vùng cận nhiệt đới di chuyển về phía nam, vùng T rung, hạ du T rường
Giang bị gió tây bao trùm, cơ hội hình thành những đám mây và mưa nhiều hơn mùa thu.
Ở T rung Quốc có một số vùng như Lũng Nam, Ngạc T ây, T ương T ây, T ứ Xuyên và Quý Châu vì địa hình nhấp nhô phức tạp, vừa kéo dài không khí ấm áp của phía nam lại, vừa hạn chế không khí lạnh từ phía bắc tràn xuống, cho nên mùa thu những luồng không khí ấm và lạnh ở đây giao nhau dài. Vì không khí nóng nhẹ, nên nó sẽ trượt nghiêng trên làn không khí lạnh. T rong quá trình trượt lên thể tích không khí sẽ dần dần nở ra, nhiệt độ dần dần giảm xuống dễ khiến cho hơi nước đạt đến trạng thái bão hòa để hình thành mây dẫn đến mưa. Cho nên vùng Hoa T ây T rung Quốc mùa đông mưa liên miên, khí hậu khác xa với T rung, hạ du miền T rường Giang.
T ừ khoá: Khí áp cao; Mùa thu.