Xà bông ra đời hồi nào vậy?

Từ khóa tìm kiếm: Hãy Trả Lời Em Tại Sao? – Tập 1 – Arkady Leokum

Chắc hẳn bạn nghĩ thứ cần thiết và hữu ích như xà bông thì phải được chế tạo ra từ lâu lắm rồi chớ. Không! Trong lịch sử, “tuổi” của xà bông còn trẻ măng hà! Nó mới chỉ được chế tạo hồi đầu… Công nguyên. So với nhiều đồ dùng cần thiết khác – như cái lược chẳng hạn – thì 2000 năm tuổi lịch sử là “trẻ” đấy.

Thế người xưa làm cách nào để rửa sạch cáu ghét trên thân thể của mình? Họ làm điều đó bằng… dầu ô liu! đấy là dân sang. Còn dân nghèo thì lọc tro thảo mộc lấy nước mà tắm. Nhưng vào thời Pliny (một nhà văn La Mã thế kỷ thứ nhất trước công nguyên) đã nói tới hai thứ mà có lẽ ngày nay ta gọi là xà bông cứng, xà bông mềm. Ông mô tả nó như là một phát minh nhằm giúp cho mái tóc sạch sẽ óng ả và cho rằng dân vùng Gô-loa (tổ tiên của đa số người Pháp ngày nay) đã sáng chế ra nó.

Tuy nhiên trong đống phế tích bị chôn vùi của thành phố Pompeli (một thành phố bị núi lửa Vesuve “chôn sống” vì nổ bất thình lình và trong khoảnh khắc tung ra một khối lượng dung nham rất lớn) người ta đã tìm thấy một cơ xưởng chế tạo thứ đồ dùng giống như xà bông ta dùng ngày nay. Cũng nên biết rằng chỉ mới cách nay khoảng một trăm năm thôi thì ngay tại Hoa Kỳ người ta vẫn tự chế ra xà bông để dùng tại nhà.

Xà bông được chế bằng cách đun sôi một hợp chất gồm chất béo, dầu và alkali (tức là muối bồ tạt hay là chất kiềm). Trong các nhà máy chế tạo xà bông, trước hết người ta đun sôi alkali và chất béo trong những cái thùng thật lớn. Quá trình này được gọi là “xà bông hóa”. Khi “gần” được rồi thì đổ thêm muối vào, muối sẽ làm cho xà bông nổi lên. Dung dịch muối chứa glycérin, bụi bặm và một ít cặn alkali chìm xuống dưới. Hớt lấy “xà bông”. Ấy, đừng vội lấy “xà bông” ấy đem xài liền. Chưa được đâu. Quá trình xà bông hóa phải làm đi làm lại năm sáu lần. Mỗi lần thêm nước, thêm nước cho đến khi chỉ còn ít chất béo thì mới thành “xà bông” xài được. Nhưng nó cũng chỉ để rửa chén là cùng vì nó còn hôi lắm và nhão nhẹt. Bởi vậy, bước kế tiếp là phải pha vào đó nhiều chất phụ gia khác như chất tạo bọt, chất làm mềm, dầu thơm, màu… Sau đó tùy ý muốn mà làm xà bông. Xà bông cục thì đổ vào khuôn. Còn xà bông bột thì lắm công phu nữa.

Tất nhiên, không thể không nói đến cái khâu làm đẹp, làm cho xà bông thêm phần hấp dẫn bằng những bao bì hết sức hấp dẫn.