Xăng làm cho máy chạy như thế nào?
Từ khóa tìm kiếm: Hãy Trả Lời Em Tại Sao? – Tập 5 – Arkady Leokum
Có nhiều người lái xe chẳng hiểu tại sao máy chạy. Hoặc giả, có thì cũng chỉ biết là cứ đổ xăng vào thì máy chạy, hết xăng thì máy “nghỉ”, chứ cũng chẳng hiểu xăng làm cho máy vận hành như thế nào? Nếu có trục trặc thì đã có… thợ sửa.
Ai cũng biết năng lượng làm cho máy chạy là do xăng, nhưng có mấy ai hiểu xăng tác động vào máy như thế nào, mặc dù vấn đề này không có gì phức tạp lắm.
Với những xe hơi, bình xăng ở cách xa thì trong xe phải có bơm xăng từ bình xăng vào ổ máy. Nhưng với xe mô tô, xe gắn máy thì khỏi vì xăng chảy vào máy theo nguyên tắc bình thông nhau. Trước hết xăng được dẫn đến bộ phận gọi là “chế hòa khí” (carburator). Tại đây xăng được “trộn” với một lượng không khí nhất định.
Khi đã có “hơi xăng – không khí” rất dễ bắt lửa, nó được dẫn qua một ống, rồi theo ống đó vào xi-lanh (nòng pit- tông). Trong xi-lanh có pít- tông chuyển động tới – lui. Xi-lanh hút hơi xăng – không khí vào xi-lanh. đó là thì thứ nhất của động cơ bốn thì. Khi pít-tông chạm đáy xi-lanh có nghĩa là hơi xăng đã vào đầy xi-lanh thì lập tức có nắp (van) đóng lại để hơi xăng không vào cũng không ra được. Thì thứ hai: pít-tông từ dưới chạy lên, ép hơi xăng. Khi hơi xăng bị ép đúng mức tức là lúc pít-tông chạm mặt trên của xi-lanh, một tia lửa điện do bugi phát ra, hơi xăng cháy nổ tạo ra sức ép đẩy pit-tông xuống, một van dưới đáy xi-lanh mở ra, hơi nóng của xăng bị cháy thoát ra ngoài khi pít-tông trở lên thực hiện động tác cuối cùng.
Sự chuyển động của xe được thực hiện vào thì thứ ba của động cơ bốn thì khi hơi xăng cháy thì trương ra một lực vào đầu pít-tông đẩy pít-tông xuống. Pít-tông chuyển lực đẩy này ra tay quay – còn gọi là thanh truyền lực – và tay quay này sẽ đổi chuyển động thẳng thành chuyển động vòng làm cho bánh xe quay.