Thế nào là “Có thể tiếp tục phát triển”?
“Có thể tiếp tục phát triển” là chỉ sự phát triển “vừa thỏa mãn nhu cầu của con người hiện tại lại vừa không gây ra nguy cơ không đáp ứng được nhu cầu trong tương lai”. Khái niệm này được đưa ra trong báo cáo với tiêu đề “Tương lai chung của chúng ta” do Cục Môi trường và Phát triển Thế giới trình Liên hợp quốc.
Nó có hai điểm cơ bản, một là phải thỏa mãn nhu cầu của loài người hiện nay, đặc biệt là của người nghèo, nếu không thì họ sẽ không thể tồn tại; hai là sự phát triển hiện nay không được làm tổn hại đến năng lực thỏa mãn cho nhu cầu của thế hệ sau. Nguyên tắc tư tưởng bao hàm trong định nghĩa này đã được các nước trên thế giới tiếp thu và vận dụng. “Có thể tiếp tục phát triển” tức là có thể tiếp tục duy trì sự hài hòa, thống nhất về ba mặt: kinh tế, sinh thái và xã hội.
Nó đòi hỏi loài người trong quá trình phát triển phải giữ được hiệu suất kinh tế, quan tâm đến sự hài hòa của sinh thái, thực hiện công bằng xã hội để cuối cùng đạt được sự phát triển toàn diện. Điều đó chứng tỏ “Có thể tiếp tục phát triển” tuy bắt nguồn từ vấn đề bảo vệ môi trường, nhưng đã trở thành một lí luận chỉ đạo sự phát triển của nhân loại khi bước sang thế kỉ XXI. Nó đã vượt quá khái niệm bảo vệ môi trường đơn thuần.
Nó đem vấn đề môi trường và phát triển kết hợp hữu cơ với nhau, trở thành một chiến lược có tính toàn diện liên quan về kinh tế, xã hội và phát triển.
Có thể tiếp tục phát triển về kinh tế đòi hỏi chúng ta phải thay đổi mô hình sản xuất truyền thống là “Đầu vào cao, tiêu dùng cao, ô nhiễm cao” và phương thức tiêu dùng “thực hiện sản xuất sạch và tiêu dùng văn minh”. Thực hiện được “có thể tiếp tục phát triển kinh tế” tức là có thể bảo đảm và cải thiện được môi trường sinh thái toàn cầu, bảo đảm phương thức có thể tiếp tục sử dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên, hạ thấp giá thành môi trường, khiến cho sự phát triển loài người được khống chế trong phạm vi Trái Đất có thể chịu đựng được, để đạt được mục đích duy trì sinh thái. “Có thể tiếp tục phát triển về mặt sinh thái” là nhấn mạnh phải bảo vệ môi trường nhưng khác với cách làm trước đây là thường đối lập giữa bảo vệ môi trường với phát triển xã hội.
Có thể tiếp tục phát triển đòi hỏi phải thay đổi mô hình phát triển, tức là phải xuất phát từ lợi ích phát triển lâu dài của nhân loại để giải quyết một cách căn bản, triệt để vấn đề môi trường. Bản chất của phát triển nên bao gồm cải thiện chất lượng cuộc sống con người, nâng cao sức khỏe, tạo nên môi trường bảo đảm cho sự bình đẳng tự do, giáo dục, nhân quyền và không có bạo lực chứ không phải đòi hỏi con người vứt bỏ khoa học kĩ thuật cao và hiện đại hóa, quay trở về xã hội nguyên thủy mông muội. Đó cũng chính là điều mà chúng ta đeo đuổi về “có thể tiếp tục phát triển về mặt xã hội”.
Tóm lại trong “có thể tiếp tục phát triển” thì “có thể tiếp tục phát triển kinh tế” là cơ sở, “có thể tiếp tục phát triển sinh thái” là điều kiện, “có thể tiếp tục phát triển xã hội” là mục đích.
Từ khoá: Có thể tiếp tục phát triển; Có thể tiếp tục phát triển kinh tế; Có thể tiếp tục phát triển sinh thái; Có thể tiếp tục phát triển xã hội.